ރިޕޯޓް: ވެރިކަމަށް އަންނަނީ ވައްކަން ކުރަންތަ؟

ރާއްޖެއަކީ ކުޑަކުޑަ ގައުމަކަށް ވިޔަސް ދައުލަތުގެ ތެރޭގައި ނިސްބަތުން ވައްކަމާއި ކޮރްޕްޝަން އާދަޔާ ހިލާފަށް ގިނަ ގައުމެކެވެ. މީގެ އެތައް އަހަރުތަކެއް ކުރިން ވެސް ވެރިންނާ މެދު ކުރެވޭ ތުހުމަތުތައް މިހާރު ވެސް އެ ގޮތުގައި އެބަ އޮތެވެ. އަލަށް ވެރިޔަކު އަޔަސް އަދި ސަރުކާރު ބަދަލުވިޔަސް މި ކަމަކަށް ބަދަލެއް ނާދެއެވެ. އާ ގާނޫނު އަސާސީގެ ދަށުން ވެރިން ހޮވުމުގެ ހަގީގީ ބާރު ރައްޔިތުންނަށް ލިބުނު ފަހުން ކޮންމެ ފަސް އަހަރަކުން ސަރުކާރު ބަދަލުކުރަނީ ދެން އަންނަ ބަޔަކު ރަނގަޅަށް ކަންތައް ކުރާނެ ކަމުގެ އުންމީދުގައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ކޮންމެ ބަޔަކު ވެސް ވެރިކަމަށް އަންނަނީ އެ ބަޔަކަށް ކެވުނު ވަރަކަށް ވައްކަންކުރުމަށޭ ހީވާ ކަހަލައެވެ!

ކުރީގެ ސަރުކާރުތަކުން ކުރި ބޮޑެތި ވައްކަންތަކުގެ ވާހަކަ

ކުރީގެ ރައީސް މައުމޫން އަބްދު ގައްޔޫމްގެ ވެރިކަމުގެ ތެރޭގައިވެސް ވެސް ދައުލަތުގެ ވެރިންނާ މެދު ވައްކަން ނުވަތަ ކޮރަޕްޝަންގެ ބޮޑެތި ތުހުމަތުތައް ކުރެވުނެވެ. ފިޝަރީޒް ޕްރޮޖެކްޓްސް އިމްޕްލިމެންޓޭޝަން ޑިޕާޓްމަންޓް (އެފްޕީއައިޑީ) އާއި ގައުމީ އެއާލައިން، އެއާ މޯލްޑިވްސް ބަންގްރޫޓްވެ ދިޔައީ ކޮރަޕްޝަންގެ ބޮޑެތި ތުހުމަތުތަކަކާ އެކުގައެވެ. މުލިއާގެ ވަލު ދޮރާށީން ދޫކުރާ ސީޓީ އުރަ އާއި މާލޭގެ އެކި ސަރަހައްދުތަކުން ވަޒީރުންނަށް ބިން ދޫކުރުމާއި ސަރުކާރުގެ ވެރިންގެ ނުހައްގު މުއްސަނދިކަމާއި މިހެން ގޮސް އެތައް އެތައް ކަމެއްގައި ކޮރަޕްޝަނާއި ވައްކަމުގެ ތުހުމަތުތައް ކުރެވުނެވެ.

advertisement

ނަމަވެސް ހަގީގީ ތަހުގީގެއް ނުކުރެވޭތީ މި ފަދަ ބޮޑެތި މައްސަލަތަކުގައި އެކަށީގެންވާ ފިޔަވަޅެއް ވެސް ނޭޅެއެވެ. ވެރިކަން ބަދަލުވުމުން މިކަންކަން ބެލޭނެ ކަމަށް ރައްޔިތުން އުންމީދުކުރި ނަމަވެސް ކުރީގެ ސަރުކާރަށް ފޫޅު ކެނޑުން ފިޔަވައި ކުރެވުނު ކަމެއް ނެތެވެ.
ރައީސް މައުމޫނަށް ފަހު ވެރިކަމަށް ވަޑައިގެންނެވި މުހައްމަދު ނަޝީދުގެ ސަރުކާރާ މެދު ވެސް ހަމަކުރެވުނީ މިފަދަ ތުހުމަތުތަކެވެ. އޭރުގެ ވެރިންނާ މެދު ވެސް ކުރެވުނު ތުހުމަތުތައް ކުޑައެއް ނޫނެވެ. ފެރީގެ ނިޒާމް ގާއިމުކުރަން ޝަރުތުކޮށް ރިސޯޓް ހަދަން ރަށްތައް ދީގެން ބަޔަކު މުއްސަނދިވުމާއި އިންޑިއާގެ ޖީއެމްއާރް އަށް އެއާޕޯޓް ދިނުމުގައި ހިންގި ކަންކަމާއި މިހެން ގޮސް އެތައް ކަމެއްގައި އެ ސަރުކާރަށް ވެސް ތުހުމަތު ކުރެވުނެވެ. އެ ތުހުމަތުތަކުގައި އެތައް ބަޔަކު ސަރުކާރާ ދެކޮޅަށް އަޑު އުފުލައި އެންމެ ފަހުން ދައުރު ހަމަނުވަނީސް ފުލުހުންނާއި ސިފައިން ނުކުމެ މުޒާހަރާކޮށް، ވެރިކަން ބަދަލުވެގެން ދިޔައީއެވެ. ދައުރުގެ ބާކީ ބައި ފުރިހަމަކުރެއްވުމަށް ހަވާލުވެވަޑައިގެންނެވި ނައިބު ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު ވަހީދު ވެސް ކަންތައް ކުރެއްވީ ހަމަ ކުރިން ވެސް ވެރިން ކަންތައް ކުރެއްވި ފަދައިންނެވެ. ވެރިކަމުން ފައިބައިވަޑައިގަންނަވަންދެން ދެއްކެވީ ކުރީ ސަރުކާރުގެ ވާހަކައެވެ. އާ ދައުރަކަށް ކުރެއްވި ކެމްޕެއިންގައި ވެސް ދެއްކެވީ އެ މަނިކުފާނު ނައިބަކަށް ހުންނެވި ސަރުކާރުން ކޮށްފައި ހުރި ވައްކަންތަކުގެ ވަހަކައެވެ.

އޭގެފަހުން ވެރިކަމަށް ވަޑައިގެންނެވި އަބްދުﷲ ޔާމިނަކީ ރައީސް މައުމޫނުގެ ދައުރުން ފެށިގެން ފަސްބައިގައި ގިނަ ތުހުމަތުތަކެއް އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުން ކުރަމުން ގެންދެވި ބޭފުޅެކެވެ. ނަމަވެސް 2013 ވަނަ އަހަރު ރައްޔިތުން ގަބޫލުކުރީ ރައީސް ކަމަށް އެ ވަގުތު އެންމެ ގާބިލް ބޭފުޅަކީ ރައީސް ޔާމީން ކަމެވެ. އެވެރިކަމުގައި ވެރިންނާ މެދު ކުރެވުނު ތުހުމަތުތައް އިންތިހާ އަށް ބޮޑެވެ. ފާޅުގައި ވައްކަންތައް ކުރަމުން ދިޔަކަން ތާރީހުން އެހެރީ ފެންނަންށެވެ.

އެމްއެމްޕީއާރުސީ މެދުވެރިކޮށް ފަޅު ރަށްތަކާއި ފަޅިތައް ވިއްކައިގެން ދައުލަތަށް ލިބެންޖެހޭ އެތައް ފައިސާއެއް ވަގަށް ނެގިއެވެ. އޭރު ހިންގި ކޮންމެ ބޮޑު މަޝްރޫއަކާ މެދު އާންމު ކުރި ތުހުމަތުތައް ގިނައެވެ. އެމްއެމްޕީއަރުސީގެ އިތުރުން ދައުލަތުގެ އެސްއޯއީތައް ބޭނުންކޮށްގެން ހިންގި ކޮޕްރަޕްޝަން އިންތިހާ އަށް ބޮޑެވެ. ބްރިޖުން އެއް ލޭނު ގެއްލުނު ވާހަކަ އާއި 25 ބުރީގެ އިމާރާތުގެ މަޝްރޫއުގެ ތެރެއިން ހިންގި ކޮރަޕްޝަނާއި މިހެން ގޮސް އެތައް ތުހުމަތެކެވެ. ރައީސް ޔާމީންގެ އަކައުންޓްތަކުގައި 100 މިލިއަނުން ފައިސާ ހުރިކަން ތަހުގީގުތަކުން އެހެރީ ހާމަވާށެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެ ކަންކަމާ މެދު ރައްޔިތުން ރުޅި އައިސްގެން ބަދަލުކުރި ވެރިކަމުން ވެސް އެދެވިގެންވާ ނަތީޖާއެއް ނުނެރެވުނެވެ.
ރައީސް އިބްރާހީމް މުހައްމަދު ސޯލިހްގެ ވެރިކަމުގައި ނޭވާ ހޮޅިން (ވެންޓިލޭޓަރުތަކުން) ވައްކަން ކުރި ވާހަކަ އާއި ބަދަލުގެ ގޮތުގައި ގާތް ބޭފުޅުންނަށް އެތައް ބިލިއަން ރުފިޔާއެއް ދިން ވާހަކަ އާއި ގޯއްޗާއި ފްލެޓްތައް ބެހި ވާހަކަ އާއި ބޮޑު އަގުގައި ކަޓު ލިބޭގޮތަށް ދައުލަތް ބަނގުރޫޓޫ ވަންދެން މަޝްރޫއުތައް ހިންގި ވާހަކަ އާއި މިހެން ގޮސް އެތައް ތުހުމަތެއް އެބަ ކުރެއެވެ.

ކޮރަޕްޝަނާއި ވައްކަމުގެ މައްސަލަތައް ބެލޭނެކަމުގެ ޔަގީންކަމެއް ނެތް

އާ ވެރިކަމަށް އަހަރެއްވީ އިރު ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު އަށް ވެސް ނުގޮވާކަށް އެއްޗެއް ނެތެވެ. ނުކުރާ ތުހުމަތެއް ނެތެވެ. އަހަރެއްގެ ތެރޭގައި ފިއްކަނޑައިގެންދާ ފަދަ އެތައް ކަމެއް އެބަ ފެންމަތިވެއެވެ. ދައުލަތުގެ ފައިސާ ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރާ ވާހަކަ އެބަ ދެކެވެއެވެ. އާސަންދަ މެދުވެރިކޮށް 34 މިލިއަން ރުފިޔާ ހޭދަކޮށްގެން ޓީވީ ޗެނަލެއް ހެދި މައްސަލަ ހޫނުވެފައި ވަނިކޮށް މި ދެ ދުވަހު އިވިގެން މިދިޔައީ ހައުސިން ޑިވެލޮޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން (އެޗްޑީސީ)ގެ ތެރެއިން ހިންގި ބޮޑެތި ކޮރަޕޮޝަންތަކުގެ ވާހަކަތަކެވެ. ކުރީ ސަރުކާރުން ހިންގި ބިންވެރިޔާ ސްކީމްގެ ދަށުން ގޯތި ލިބިފައި ނުވާ އަދި ޝަރުތު ވެސް ހަމަނުވާ މީހަކަށް ގޯތި ކަނޑައި ހަވާލުކޮށްފިއެވެ. ޝަރުތު ހަމަ ނުވިޔަސް ކުރީގެ އެމްޑީ ފަޒުލް ރަޝީދުގެ ބޭބެ އަށް ވުމުން އެޗްޑީސީގެ ހުއްދައާ އެކު ވަށާފާރު ވެސް ރާނައިފިއެވެ.

އެޗްޑީސީގެ ތެރެއިން ލީކްވި ސިޓީތަކަކާ އެކު މައްސަލަ ފަޅާއެރުމުން އެޗްޑީސީ އަށް ފުލުހުން ވަދެ މައްސަލަ ބަލާއިރު ކުންފުނީގެ ޗެއާމަން ފިޔަވައި އެހެން އެންމެން އެ ވަނީ ސަސްޕެންޑްކޮށްފައެވެ. ތުންތުން މަތިން ދެކެވޭ ވާހަކަތަކަށް ބަލާއިރު 400 މިލިއަން ރުފިޔާ އަށް ވުރެ އަގު ބޮޑު ގޯތި މި ގޮތަށް ވިއްކާފައި ވެއެވެ. ހަގީގަތް މުޅިން ސާފު ވާނީ ކުރާ ތަހުގީގެއް ނިމުނު ދުވަހަކުންނެވެ. ނަމަވެސް އެހެން ފަހަރުތަކެކޭ އެއްގޮތަށް މިފަދަ ތަހުގީގުތަކަށް ދުވަހަކު ވެސް ނިމުމެއް އަންނާނެ ކަމަކަށް ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން ގިނަ މީހުން ގަބޫލެއް ނުކުރެއެވެ.

އެކިއެކި ސަރުކާރުތަކުގެ ވެރިންނާ މެދު ބޮޑެތި ތުހުމަތުތައް ކުރެވުނަސް އެކަންކަން އެކަށީގެންވާ ގޮތުގައި ބެލޭނެ ކަމުގެ އުންމީދެއް ނެތެވެ. އެއީ މިހާތަނަށް ވެފައިވާ ކަމެއް ނޫނެވެ. ރައްޔިތުންނަށްވެސް ވައްކަމާއި ކޮރަޕްޝަނަކީ މާބޮޑު ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ނުފެނެއެވެ. އަދި ކިއެއްތަ، ކަނޑައެޅިގެން ބޮޑެތި ވައްކަމުގެ ތުހުމަތު އެޅިފައިވާ ފަރާތްތައް އިންތިހާބީ މަގާމުތަކަށް ރައްޔިތުންދަނީ ކެނޑިނޭޅި ވޯޓުން ހޮވަމުންނެވެ. ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުގެ އެކްޓިވިސްޓުންނަށްވެސް އޮތީ ވެރިންގެ ވައްކަންތައް ދިފާއުކުރުމަށް ގޮވެލި ގޮވާ ދެބައޮޑުވެ ހުތުރު ބަހުން ރައްދު ދިނުމެވެ. ކޮންމެ ސަރުކާރެއްގައިވެސް ސަރުކާރުގެ އެކި ދިމަދިމާ އިން އިވެމުން ދަނީ ކޮރަޕްޝަނާއި ވައްކަމުގެ އަޑުތަކެވެ. ހީވަނީ އެއްބަޔަކަށް ވުރެ އަނެއް ބަޔަކު ބޮޑުކޮށް، ވާދައަށް ވައްކަންކުރާން އުޅޭހެންނެވެ. މަަންޒަރު ސިފަވަނީ ކޮންމެ ބަޔަކު ވެސް ވެރިކަމަށް އަންނަނީ ވައްކަންކުރުންނޫން އިތުރު ކަމެއް ކުރުމުގެ ނިޔަތުަގައި ނޫންކަމެވެ.