އަމިއްލަ ހިޔާލު: ވަގު ފޯމުގެ މައްސަލަ — މިސާލެއް ގާއިމުކުރަންޖެހޭ!

ސިޔާސީ ޕާޓީތަކަށް މީހުން ވެއްދުމަށް ފޯމް ފުރުމުގައި ވަގު ހެދުމަކީ ވަރަށް އާދައިގެ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި އެއްބަޔަކު އެބަ ސިފަކުރެއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެއީ އެކަމެއްގައި ގާނޫނީ ގޮތުން އެތައް ކުށެއް ހިމެނޭ ކަމެވެ. ސުވާލަކީ ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކުން މިކަމާ މެދު ސީރިއަސް ނުވަނީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟

މީހުންނަށް ނޭނގި އެ މީހުންގެ ނަމުގައި ފޯމްތައް ފުރައި ސިޔާސީ ޕާޓީތަކަށް ވައްދައި އަދި ބަދަލުކޮށް ކަންކަން ކުރުމަކީ މީގެ ކުރިން ވެސް ކޮށް އުޅޭ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް މި ފަހަކަށް އައިސް ވެރިކަން ކުރާ ޕީއެންސީ އަށް މީހުން ވެއްދުމަށް ހިންގި ބޮޑު ހަރަކާތުގެ ތެރެއިން މިކަން ވަނީ ހައްދުފަހަނަ އަޅައި ގޮސްފައެވެ. އެތައް ބަޔަކަށް ނޭނގި އެ މީހުން ނިސްބަތްވާ ޕާޓީ ބަދަލުކޮށްފައިވާ އިރު އެތައް ބައެއްގެ ޒާތީ މައުލޫމާތު ހިމަނައި ދޮގު މައުލޫމާތު ދީގެން ޕާޓީތަކަށް ވައްދާފައިވާ މައްސަލަ ވަނީ ފެންމަތި ވެފައެވެ. މިގޮތަށް މީހުން ވައްދަމުން ގޮސް ބައެއް ރަށްރަށުގެ ކައުންސިލަރުންނާއި މަޖިލިސް މެންބަރުންގެ ޕާޓީ ވެސް ބަދަލުކޮށްފައި ވެއެވެ. ފާހަގަކުރެވޭ އަނެއް ކަމަކީ މިކަން މިހާ ވަރަށް ހިނގައި ދިޔަ އިރު އިލެކްޝަންސް ކޮމިޝަނަށް ރޭކާ ވެސް ނުލި ކަމެވެ. 

advertisement

ވަގު ފޯމުލުމުގައި ހިމެނޭ ބޮޑެތި ކުށްތައް

ޕާޓީ އަށް މީހަކު ވެއްދެނީ އެ މީހެއްގެ ޒާތީ މައުލޫމާތު ހިމެނޭ ފޯމެއް ފުރައިގެންނެވެ. އެ މީހާގެ ފޮޓޯ އާއި މަންމަގެ މައުލޫމާތާއި އައިޑީ ކާޑް ނަންބަރާއި ފޯނު ނަންބަރާއި އަދި ނުވިތާކަށް ފިންގަ ޕްރިންޓް ވެސް ހިމަނައިގެންނެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އިލެކްޝަންސްގެ ނިޒާމު މި ވަގުތު އޮތް ގޮތުން މިއިން މައުލޫމާތެއް އެކަށީގެންވާ ގޮތުގައި ކަށަވަރު ކުރެވޭ ކަމާ މެދު ސުވާލު އުފެދެއެވެ. ހަމަ ގައިމު ވެސް ފިންގަ ޕްރިންޓް ވެރިފައި ކުރެވޭނެ ގޮތެއް އީސީގައި ނެތެވެ. އެކަން މިހާތަނަށް ވެސް ކުރަމުން އައީ ފުލުހުންގެ އެހީތެރިކަމާ އެކުގައެވެ. ޒާތީ މައުލޫމާތު ސައްހަކުރުމަށް ވެސް ޖެހެނީ ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފެ ނޭޝަނަލް ރެޖިސްޓްރޭޝަން (ޑީއެންއާރު)ގެ އެހީ ހޯދަންށެވެ. އެހެން ކަމުން ޕާޓީތަކަށް މީހުން ވެއްދުމާއި ޕާޓީތައް ބަދަލުކުރުމުގައި އީސީގައި އޮތީ އަވަރު ނިޒާމެކެވެ. 

އީސީގެ މި ބަލިފައި ބޭނުންކޮށްގެން ޕީއެންސީ އަށް ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު ވެއްދި މައްސަލަ ފެންމަތިވެފައި ވެއެވެ. އަދި މިފަދަ ގިނަ ފޯމްތަކުގައި ޕީއެންސީގެ އިސް ބައެއް ބޭފުޅުންނާއި މަޖިލީހުގެ ބައެއް މެންބަރުން ވެސް ހެކިންގެ ގޮތުގައި ސޮއިކޮށްފައި ވެއެވެ. 

މީހެއްގެ ޒާތީ މައުލޫމާތު ވަގަށް ނެގުމަކީ ކުށެކެވެ. ވަގު ފޯމްތަކުގައި ހުރި މައުލޫމާތުތައް ހޯދި ގޮތެއް ކަށަވަރު ގޮތެއްގައި ހާމަވެފައި ނުވި ނަމަވެސް އެކަން ހިނގައިދިޔައީ ޑިއެންއާރުގެ ތެރެއިން ކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ބައެއް މައުލޫމާތު މީޑިއާ އާއި ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ވެސް ހާމަވެފައި ވެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ޕީއެންސީގެ ފޯމްތަކެއް ޑީއެންއާރު ތެރޭގައި ފުރި ކަމާއި އެ ތަނުގައި ޑީއެންއާރުގެ ބަލަދުވެރިޔާ ހޯމް މިނިސްޓަރު އަލީ އިހްސާން ހުންނެވި މަންޒަރު ފެންނަ ފޮޓޯތަކެއް ވެސް ދައުރުވެފައި ވެއެވެ. ދައުލަތުގެ އިދާރާއެއްގެ ތެރޭގައި ސިޔާސީ ހަރަކާތް މި ގޮތަށް ހިންގުމަކީ ވެސް މަގާމާއި ހައިސިއްޔަތު ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރުމާއި ދައުލަތުގެ ވަސީލަތްތައް ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރުމެވެ. އެއީ ވެސް ކުށެކެވެ. 

މި ފަހުން މި ފޯމްތައް ހުށަހަޅައިގެން އުޅެނީ ޕީއެންސީންނެވެ. އެހެންކަމުން ވަގު ފޯމްތައް ވެސް ހުށަހެޅިފައި ހުރީ ޕީއެންސީގެ ތެރެއިންނެވެ. ދައުލަތުގެ އިދާރާއަކަށް ދޮގު މައުލޫމާތު ދިނުމަކީ ވެސް ގާނޫނީ ގޮތުން ކުށެކެވެ. އެހެންކަމުން އެކަމުގައި ވެސް އެ ޕާޓީ ނުވަތަ އެ ފޯމްތައް ހުށަހެޅި ފަރާތްތައް ކުށްވެރި އެބަ ވެއެވެ.

ކޮންމެ ފޯމެއްގައި ވެސް ދެ ހެކި ވެރިން ސޮއިކުރަން ޖެހެއެވެ. އެހެންކަމުން ފޯމްތަކުގައި ހިމެނޭ މައުލޫމާތު ސައްހަ ކަމަށް ހެކިކޮށް ސޮއިކުރި މީހުން ވެސް އެކުރީ ގާނޫނީ ކުށެކެވެ. ދައުލަތުގެ އިދާރާއަކަށް ދޮގު މައުލޫމާތު ދިނީއެވެ. ސޮއިކުރި ފަރާތްތަކުގެ ތެރޭގައި މަޖިލީހުގެ މެންބަރުން ވެސް ހިމެނެއެވެ. 

ވަގު ފޯމެއްލައި, މެމްބަރެއްގެ ޕާޓީ ބަދަލުކޮށް, ގޮނޑިގެއްލޭ ހިސާބުގައި

މި މައްސަލައިގެ ތެރެއިން އެހެން މައްސަލައެއް ވެސް ވަނީ ފެންމަތިވެފައެވެ. ވައިކަރަދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު ހުސައިން ޒިޔާދު (ފިއްޓޭ)ގެ ނަމުގައި ވެސް ފޯމެއް ފުރައި ޕާޓީ ބަދަލުކޮށްފައި ވެއެވެ. އިލެކްޝަންގެ ޑާޓާ ބޭސްގެ މައުލޫމާތު ދައްކާ ގޮތުން ޒިޔާދަކީ ޕީއެންސީގެ މެންބަރެކަށް ވަނީ ބަދަލުވެފައެވެ. އޭނާ މަޖިލީހަށް އިންތިހާބުވީ އެމްޑީޕީގެ ޓިކެޓްގައެވެލ އެންޓި ޑިފެކްޝަން ގާނޫނު ބުނާ ގޮތުން ޕާޓީ ބަދަލުކޮށްފި ނަމަ ގޮނޑި ގެއްލޭނެއެވެ. 

ބައެއް ފަރާތްތަކުން ދެކޭ ގޮތުގައި ޒިޔާދުގެ ގޮނޑި މިހާރު ވަނީ ގެއްލިފައެވެ. ދައުލަތުގެ އިދާރާއަކުން މައްސަލަ ބަލައި އެހެން ގޮތެއް ކަނޑަ އެޅުމާ ހަމައަށް އޭނާގެ ގޮނޑި އެ ވަނީ ގެއްލިފައެވެ. އަދި އެކަމާ މެދު ގޮތެއް ދެން ނިންމަންޖެހޭނީ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ކަމަށް ދެކޭ މީހުން ވެސް އެބަ ތިއްބެވެ. މިފަދަ ވައްކަމެއްގެ ތެރެއިން ވިޔަސް ޕާޓީ ބަދަލުވުމަކީ ގޮނޑި ގެއްލޭނެ ކަމަށް ބައެއް ފަރާތްތަކުން ދެކެއެވެ. އެންޓި ޑިފެކްޝަން ގާނޫނުގައި މިފަދަ ހާލަތުގައި ކަން ވާނެ ގޮތެއް ބުނެދީފައެއް ނުވެއެވެ. 

އަނެއްކޮޅުން ފިއްޓޭގެ ފޯމްގެ މައްސަލާގައި ޕީއެންސީގެ ބައެއް މެންބަރުންގެ ހިޔާލު ވެސް ތަފާތެވެ. އެ މެންބަރުން ތުހުމަތުކުރާ ގޮތުން ފިއްޓޭއަކީ މީގެ ކުރިން ވެސް ވަގު ފޯމެއް ހުށަހަޅައިގެން ޕާޓީ ބަދަލުވި މައްސަލައެއްގައި ހިމެނޭ މެންބަރަކަށް ވުމުން އަބަދު އެއް މެންބަރަކަށް އެ ގޮތަށް މެދުވެރިވުމުގައި ސުވާލު އުފެދޭ ކަންތައްތަކެއް އެބަ ހުއްޓެވެ. 

https://t.co/JJJwxNsZch pic.twitter.com/N801mIP5At— Elections Commission (@ElectionsMv) January 13, 2025

“އަޅުގަނޑު މި ވާހަކަ ދަންނަވާލީ މި ވަގުތު ޕީއެންސީ އަށް ރައްޔިތުން މަޖިލީހުގެ މެންބަރެއް ވަދެގެން އެ މައްސަލަ މީޑިއާތަކުގައި ވަރަށް ބޮޑުވެގެން އުޅޭތީ. އަޅުގަނޑު ވެސް މި މަޖިލީހަށް ނިސްބަތް ވާތީ. އަނެއްކާ ހާއްސަކޮށް އެ ވަން މެންބަރަކީ މީގެ ކުރިން ވެސް ތިން ހަތަރު ސިޔާސީ ޕާޓީ އަށް ނޭނގި އެ މެންބަރު ވައްދާފައި އޮތް ކަމަށް މައުލޫމާތު ލިބޭ މެންބަރެއް. އެހެން ވީމާ އެއް މެންބަރެއް މި ވައްދަނީ ހުރިހާ ޕާޓީއަކަށް ވެސް އޮޅުވާލައިގެން،” ބުރާސްފަތި ދުވަހު ބޭއްވި މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން އިނގުރައިދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު އިބްރާހީމް ފަލާހް ވިދާޅުވިއެވެ. 

މަޖިލީހުގެ ބައެއް މެންބަރުން އަމިއްލަފުޅަށް ވަގަށް ފޯމް ފުރައިގެން ޕީއެންސީ އަށް ވަދެ މީޑިއާގައި މައްސަލަ ބޮޑުކުރަން މަސައްކަތްކުރައްވާފައިވާ ކަމަށް ވެސް ފަލާހް ތުހުމަތުކުރެއްވިއެވެ. ފަލާހްގެ މި ތުހުމަތުތަކަށް އެމްޑީޕީގެ މެންބަރުން އެ ދުވަހުގެ ޖަލްސާގައި ރައްދު ދެއްވިއެވެ. އަދި ޒިޔާދުގެ ފޯމަކީ ވަގު ފޯމެއް ކަމަށް އީސީން އަންގާފައިވާ ކަމަށް އެ ބޭފުޅުން ވިދާޅުވިއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް މެންބަރު ޒިޔާދު ޕާޓީ ބަދަލުކުރެއްވި މައްސަލާގައި ވަކި ގޮތެއްގައި އީސީން މަޖިލީހަށް އަންގާފައި ނެތް ކަމަށް ރިޔާސަތުގައި އިންނެވި މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަބްދުއްރަހީމް އަބްދުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. 

މި މައްސަލަ މިހާ ބޮޑުވެގެން އުޅެނީ މަޖިލީހުގެ މެންބަރެއްގެ ގޮނޑިއާ މެދު ސުވާލު އުފެދޭ ވަރަށް ކަންކަން ދިޔުމުން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. އެތައް ބަޔަކު އެ މީހުންނަށް ނޭނގި ސިޔާސީ ޕާޓީތަކަށް ވައްދާފައިވާ ކަމަށް ބުނެ ސޯޝަލް މީޑިއާގައި އެކަން ހާމަކޮށްފައި ވެއެވެ. މިއީ ކުޑަ ކަމެއް ނޫނެވެ. މި މައްސަލަ މި ގޮތަށް ހިނގާފައިވާކަން އީސީން ވެސް ކަށަވަރު ކޮށްދެއެވެ. އަދި ވަގު ފޯމްތަކެއް ހުށަހެޅިފައިވާ ކަމަށް ޕީއެންސީ ވެސް ގަބޫލުކުރެއެވެ. އެކަން ބަލަމުން އަންނަ ކަމަށް އެ ޕާޓީން ވަނީ ބުނެފައެވެ. 

ވަގު ފޯމްގެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމަށް އީސީން މިހާރު ވަނީ ޕާޓީތަކަށް މީހުން ވެއްދުން މި ވަގުތަށް މެދުކަނޑާލާފައެވެ. އަދި ކުރިއަށް އޮތްތަނުގައި އެކަން ކުރާނީ އީފާސްގެ ތެރެއިން ކަމަށް ވެސް އީސީން ވަނީ ބުނެފައެވެ. ސިޔާސީ ޕާޓީތަކަށް މީހުން ވަނުމާއި ޕާޓީ ބަދަލުކުރުމާއި ވަކިވުމުގެ ކަންކަން އީފާސްގެ ތެރެއިން ކުރެވެން ފެށުމުން މި މައްސަލަ އަށް ހައްލެއް ލިބިގެންދާނެ ކަމަށް އުންމީދުކުރެވެއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ސުވާލަކީ މިހާތަނަށް މި ގޮތަށް ސިޔާސީ ޕާޓީތަކަށް ވައްދާފައިވާ މީހުން ދެނެގަންނާނީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟ އަދި އީފާސް އާއި އީސީގެ ޑާޓާ ބޭސް ގުޅުވާލާ އިރު ޕާޓީތަކުގެ ދަފްތަރު ފަށާނީ މިހާރު ވެސް ހުރި ގޮތަށް ވަގަށް ވައްދާފައިވާ މެންބަރުންނާ އެކީގައި ހެއްޔެވެ؟ އެހެން ކަމަށް ވާ ނަމަ މިއީ ބޭއިންސާފެކެވެ. ކޮންމެ މީހަކީ އެ މީހެއްގެ ނަން ޕާޓީއެއްގައި ރަޖިސްޓްރީ ވެފައި އޮތްތޯ ބަލާނެ މީހެއް ނޫނެވެ. އެހެން ކަމުން ނޭނގި ވެސް އެތައް ބަޔަކު ތިބޭނެ އެވެ. 

pic.twitter.com/QP86mTiyMX— Elections Commission (@ElectionsMv) January 15, 2025

މީހުންނަށް ނޭނގި ސިޔާސީ ޕާޓީތަކަށް ވެއްދުމާއި ޕާޓީ ބަދަލުކުރުމުގެ މައްސަލަތައް މީގެ ކުރިން ވެސް ފެންމަތިވެފައި ވެއެވެ. އަދި މިފަދަ މައްސަލަތައް ފުލުހުންނަށް ހުށަހަޅާފައި ވެސް ވެއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް މިއިން އެއްވެސް މައްސަލައެއްގައި ބަޔަކު ކުށްވެރިވެ ނުވަތަ މައްސަލަ ބެލިފައިވާކަން އެނގޭކަށް ނެތެވެ. ވަގު ފޯމް ހުށަހާ ނަމަ 5،000ރ. އިން ޕާޓީ ޖޫރިމަނާއެއް ކުރާއިރު ތަކުރާރުވާ ނަމަ 10،000ރ. އިން ޖޫރިމަނާކުރުމަކީ ވެސް އޭސީގައި އޮންނަ އުސޫލެކެވެ. އަދި ހެކިވެރިންގެ ގޮތުގައި ސޮއިކުރާ ފަރާތްތަކާ މެދު ވެސް ފިޔަވަޅު އަޅައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ޕީއެންސީގެ މި މައްސަލާގައި އީސީން ވެސް އެ ވާހަކަ ނުދައްކައެވެ. 

ވަގު ފޯމްތަކުގެ މައްސަލަ މީގެ ކުރިން ވެސް އޮތެވެ. ބޮޑެތި މައްސަލަތައް ވެސް ކުރިމަތިވިއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެކަށީގެންވާ ހައްލެއް އޮތީ ނުލިބިއެވެ. ސިޔާސީ ޕާޓީތަކަށް ވަނުން އީފާސްގެ ތެރެއިން ކުރެވޭ ކަމަށް ވުމުން މި މައްސަލަ ހައްލެއް ލިބުނަސް މިހާރު ކުރިމަތިވެފައި މިވާ މައްސަލަ ނުބަލައި ދޫކޮށްލައިގެން ނުވާނެއެވެ. މިކަމުގައި ކޮންމެ ވެސް ބަޔަކު ޒިންމާވާން ޖެހެއެވެ. ގާނޫނީ ކުށެއް ހިމެނޭ އިރު ބަޔަކަށް އަދަބު ވެސް ދެވެންޖެހެއެވެ. މިސާލު ގާއިމުކުރެވެން ޖެހެއެވެ.

“އަމިއްލަ ހިޔާލު” ކެޓަގަރީގެ ދަށުން ޝާއިއުކުރެވޭ ލިޔުންތަކުގައި ހިމެނެނީ ލިޔުން ކޮންޓްރިބިއުޓް ކުރާ ފަރާތްތަކުގެ ހިޔާލެވެ. މި ލިޔުންތަކަކީ ކޮންމެހެން އެމްވީ ޕްލަސްގެ އެޑިޓޯރިއަލް ދައްކުވައިދޭ ލިޔުންތަކެއް ނޫނެވެ. އެމްވީ ޕްލަސްއަށް ލިޔުމެއް ހުށައަޅަން ބޭނުންނަމަ media@plus.mv އަށް އީމެއިލް ކުރެއްވުން އެދެމެވެ.