ރިޕޯޓް: ތިލަ-މާލެ ބްރިޖް: އެތައް ކަމެއްގެ ފެށުން!

ތިލަފުށިން ފެށިގެން ވިލިމާލެ ހިމެނޭހެން މުޅި މާލެ ސަރަހައްދު އެއްކޮށް ގުޅާލުމުގެ ވާހަކަތައް ދެކެވޭތާ އަހަރުތަކެއް ވެއްޖެއެވެ. މިދިޔަ ސަރުކާރު ނިމެމުން ދަނިކޮށް ވެސް އެފަދަ މަޝްރޫއެއްގެ ވާހަކަ އާންމުކުރިއެވެ. މި ސރުކާރަށް ތިން އަހަރު ވެގެން މިދަނީ ވެސް އެ ވާހަކަ ދެއްކުމުގައެވެ. އެތައް ތާރީހްތަކެއް ދިނުމަށް ފަހު މިހާރު ވަނީ އެ މަޝްރޫއުގައި ކުލަޖެހުމުގެ ދެ ވަނަ މަރުހަލާ ފެށިފައެވެ. މަޝްރޫއުގައި ސޮއިކޮށް އިންޑިއާގެ ކުންފުންޏެއް ކަމަށްވާ އެފްކޮންސް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ލިމިޓެޑާ މަޝްރޫއު ވަނީ ހަވާލުކޮށްފައެވެ. ބްރިޖް އޮންނާނެ ގޮތުގެ ކުލަ ކުރެހުންތަކެއް މިހާރު ވަނީ ދައްކާލާފައެވެ.

އިންޑިއާ ސަރުކާރުގެ އެހީގައި ކުރިއަށްދާ މި މަޝްރޫއަކީ ރާއްޖޭގައި ހިންގާ މިފަދަ އެންމެ ބޮޑު މަޝްރޫއެވެ. މިއީ އެތައް ކަމެއް ބަދަލުވެގެންދާނެ ބްރިޖެކެވެ. އެތައް މަސައްކަތެއްގެ ފެށުމެވެ. އިގްތިސާދީ ގޮތުން ރާއްޖެ ބަދަލުކޮށްލާނެ މަޝްރޫއެކެވެ. އަދި މުޅި މާލެ ސަރަހައްދުގެ މަލަމަތި ވެސް ބަދަލުވެގެންދާނެ ބިޔަ މަޝްރޫއެކެވެ.

advertisement

ގްރޭޓަ މާލޭ ކަނެކްޓިވިޓީ ޕްރޮޖެކްޓް (ޖީއެމްސީޕީ) ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ހަމަޖައްސާފައި ވަނީ 400 މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ލައިން އޮފް ކްރެޑިޓްގެ ދަށުންނެވެ. މި މަޝްރޫއަށް އިންޑިއާ އިން ހިލޭ އެހީގެ ގޮތުގައި 100 މިލިއަން ރުފިޔާ ވެސް ހަމަޖައްސައިދީފައި ވެއެވެ. މި މަޝްރޫއުގެ ދަށުން އަޅާ ބްރިޖްތަކާއި ކޯޒްވޭ އަދި މަގުތަކުގެ ދިގުމިން 6.7 ކިލޯމީޓަރު ހުންނާނެއެވެ. މި މަޝްރޫގެ ތެރޭގައި ބްރިޖާއި މަގުތަކުގެ އިތުރުން މާލެ އަދި ވިލިމާލެ އާއި ބްރިޖް ގުޅޭ ހިސާބުގައި ޓްރެފިކްލައިޓު ހަރުކޮށް ބަސް ސްޓޭޝަންތައް ގާއިމުކުރާނެއެވެ.

އެފްކޮންއަކީ މިފަދަ މަޝްރޫއުތައް ހިންގުމުގައި 60 އަހަރަށް ވުރެ ގިނަ އަހަރު ތަޖުރިބާހުރި ކުންފުންޏެކެވެ. އިންޑިއާގެ އިތުރުން ބޭރުގެ ގިނަ ގައުމުތަކެއްގައި ވެސް އެފްކޮން އިން ވަނީ މިފަދަ ބްރިޖަތަކާއި މަގުތައް ހެދުމުގެ މަޝްރޫއުތައް ހިންގާފައެވެ. އެ ކުންފުނީގެ އަމާޒަކީ އަމަލީ މަސައްކަތް ދެ އަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިންމާލުމެވެ. ރާއްޖޭގައި އެ ކުންފުނިން ހިންގާ މަޝްރޫއުތަކުގެ ތެރޭގައި އައްޑޫގެ މަގުތައް ހެދުމާއި ބިން ހިއްކުން ހިމެނެއެވެ. ބްރިޖްގެ ޑީޓެއިލް ކުރެހުންތަކުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ކުރަމުން އަންނަ އިރު އެ ކުންފުނީގެ އަމާޒަކީ ޑިސެމްބަރު ނުވަތަ ޖެނުއަރީގައި އަމަލީ މަސައްކަތް ފެށުމެވެ.

ފުރިބާރުވެ ތޮއްޖެހިފައިވާ މި މާލެ އަށް ހަމަޖެހުމުގެ ނޭވާއެއް ލެވެން އޮތީ ބްރިޖުގެ އިތުރުން ގުޅިފަޅުގައި ގާއިމުކުރާ ބައިނަލްއަގުވާމީ ބަނދަރުގެ މަސައްކަތް ނިމުމުންނެވެ. މާލޭގައި މިހާރު ބޮޑެތި ބިޔަ ގުދަންތައް ތިލަފުއްޓާއި ގުޅިފަޅު ސަރަހައްދަށް ވަދަލުކުރެވެން އޮތީ ތިލަމާލެ ބްރިޖް ވުޖޫދަށް އައިސްގެންނެވެ. މީގެ އިތުރުން މާލެ އުތުރުފަރާތާއި ހުޅަނގު ފަރާތުގެ މަލަމަތި ބަދަލުކޮށް ޒަމާނީ ތަރައްގީއެއް ގެނެވެން އޮތީ ވެސް ބަނދަރު މާލެ އިން ބޭރުކުރެވިގެންނެވެ. އެ ބަދަލާ އެކު ސަރުކާރުގެ ތަސައްވުރެ ވެސް އެބަ އޮތެވެ. ރީތި ކުރެހުންތަކެއް ސަރުކާރުން މިހާރު ވަނީ ދައްކާލާފައެވެ. މާލޭގަައި ހުރި ލަކުޑު ގުދަންތަކާއި އެ ނޫން ވެސް ގުދަންތަކާއި ބިޔަ ގަރާޖްތައް މާލެއިން ބޭރުކުރެވިއްޖެ ނަމަ މާލޭގެ ޓްރެފިކްގެ އިތުރުން މާލޭގައި ދިރިއުޅޭ ފަރާތްތަކަށް އިތުރު ބޯހިޔާވަހިކަން ވެސް ހަމަޖެއްސުމަށް ބިން ހުސްކުރެވޭނެއެވެ.

މި ބްރިޖްގެ ސަބަބުން އިގްތިސާދީ އެތައް މަސައްކަތްތަކަކަށް ވެސް ޖާގަ ހުޅުވިގެން ދާނެއެވެ. މާލެ ސަރަހައްދުގައި އިންޑަސްޓްރިއަލް އިތުރު މަސައްކަތްތައް ފެށުމަށް ވެސް މަގުފަހިވާނެއެވެ. އެއްތަނުން އަނެއް ތަނަށް މުދާ އުފުލުމުގައި އިތުރު ފަސޭހަތަކެއް ލިބިގެންދާ އިރު ގުޅިފަޅުން އިތުރު ބަޔަކަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ހަމަޖެހިގެންދިއުމަކީ ވެސް މި މަޝްރޫއުގެ އެއް ބޭނެމުވެ. މީގެ އިތުރުން ކުރިއެރުމެއް ނުލިބި އޮތް ވިލިމާލެ އަށް ވެސް ދިރުން އަންނާނެއެވެ. ސަރުކާރުގެ ވިސްނުމަކީ މިހާރު ވެސް އޮތް ގޮތަށް ތިމާވެއްޓާ ރައްޓެހި ގޮތަކަށް ވިލިމާލެ ބޭއްވުމެވެ. އިންޖީނުލީ އުޅަނދުފަހަރަށް ވިލިމާލެ އަށް ނޭރޭ ގޮތަށް ބޭއްވުމެވެ. ނަމަވެސް ފެރީގައި ކުރަންޖެހޭ ދަތުރުގެ ބަދަލުގައި ބަސް އަދި ވެހިކަލްތަކުގައި ވިލިމާލެއާ ހަމައަށް ދެވޭނެ އިންތިޒާމް ހަމަޖެހިއްޖެ ނަމަ އެތައް ބައެއްގެ ދިރިއުޅުން މިހާރަށް ވުރެ ފަސޭހަ ވެގެންދާނެއެވެ. އަދި މާލޭގައި ހުރި ހިދުމަތްތައް ހޯދުމަށް ވެސް ފަސޭހަތަކެއް ލިބިގެންދާނެއެވެ.