ރިޕޯޓު: މުސްކުޅިންގެ އާބާދީ އަންނަނީ އިތުރުވަމުން، ރާއްޖެ ތައްޔާރުތަ؟

ދުނިޔޭގެ ސިއްހަތު ޖަމްއިއްޔާ (ޑަބްލިއުއެޗްއޯ) ގެ އެންމެ ފަހުގެ ހިސާބުތައް ދައްކާގޮތުން 2050 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް 60 އަހަރުން މަތީގެ އާބާދީ ދެ ބިލިއަނާ ގާތްކުރާނެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ 2014 ވަނަ އަހަރުގެ ބޯހިމެނުމުގެ ތަފާސް ހިސާބުތައް ދައްކާގޮތުން، 2045 ވަނަ އަހަރު، އުމުރުން 45 އަހަރުން މަތީގެ އާބާދީ އެއަށްވުރެ ދަށުގެ އުމުރުފުރާގެ އާބާދީ އާއި އަޅާބަލާއިރު އިތުރުވާނެ ކަމަށް ވަނީ ލަފާކޮށްފައެވެ. އެހެންކަމުން ދޮށީ އުމުރުފުރާގެ އާބާދީ އެއްދުވަހުން އަނެއްދުވަހަށް ރާއްޖޭގައިވެސް އިތުރުވާނެ ކަމީ ޝައްކެތް އޮތް ކަމެއް ނޫނެއެވެ. އެހެންކަމުން ދޮށީ އުމުރުގެ އާބާދީއަށް ކުރިމަތިވާ ގޮންޖެހުންތަކަށް އަޅާބަލާއިރު އިތުރުވާނެއެވެ.

އެހެންކަމުންއިތުރުވަމުން މި އަންނަ އާބާދީ އަށް އަޅާލާނެ ގޮތްތަކާއި މި ކަމުގެ ހައްލު ދުރާލާ ހޯދައިގެން ތައްޔާރުވުމަކީ މުހިއްމުކަމެކެވެ. އިހައްނުވި ރައްކަލެއް ފަހުން ނުވެވޭނޭ ބުނާ އުސޫލުންނެވެ. މިނިސްޓްރީ އޮފް ޖެންޑަރ ފެމިލީ އެންޑް ސޯޝަލް ސަރވިސަސްއިން 2018 ވަނަ އަހަރު ދޮށީ އުމުރުގެ މީހުންނާބެހޭ ގައުމީ ސިޔާސަތެއް ވަނީ އެކުލަވާލާފައެވެ. މި ސިޔާސަތުގެ މަގްސަދަކީ ދޮށީ އުމުރުގެ މީހުންނަށް އިޖުތިމާއީ ގޮތުންނާއި، އިގްތިސާދީ ގޮތުން ދިމާވާ ގޮންޖެހުންތައް ދެނެގަތުމާއި، ރައްކާތެރިކަން ހޯދައި ދިނުމާއި، މުޖުތަމައުގައި ބައިވެރިވުން އިތުރުކުރެވޭނެ ގޮތްތައް ހޯދައި ދިނުމާއި، އާއިލާގެ ތެރޭގައާއި، މުޖުތަމައުގައި ޒިންމާދާރު މެންބަރުންގެ ގޮތުގައި ފާގަތި، އުފާވެރި ދިރިއުޅުމެއް އުޅެވޭނެ ގޮތްތަކަށް މަގު ތަނަވަސް ކޮށްދިނުމެވެ.

advertisement

މި ގާނޫނު ހެދިފައި އޮތް ނަމަވެސް ދޮށީ އުމުރުގެ މީހުންނަށް އެކި ގޮތްތުން ދިމާވަމުން އަންނަ މައްސަލަތައް މަދެއް ނޫނެއެވެ. މޯލްޑިވްސް ހިއުމަން ރައިޓްސް ކޮމިޝަނުން އާއްމުކޮށްފައިވާ ރިޕޯޓެއްގައި ބުނާ ގޮތުން އެ ކޮމިޝަނުން ވަނީ ދޮށީ އުމުރުގެ މީހުންނާއި ގުޅޭ ހަތް މައްސަލައެއް ތަހްގީގްކޮށްފައެވެ. އެޗްއާރްސީއެމްއިން ތަހްގީގްކޮށްފައިވާ މައްސަލަތަކުގެ ތެރޭގައި މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ހިމެނިފައިވަނީ ދަރިންގެ މެދުގައި އެ ފަރާތްތައް ބަލާނެ ފަރާތެއް ހިޔާރުކުރުމުގައި އުފެދޭ ދެބަސްވުން ތަކާއި، އެ މީހުން ބަލާނެ ތަނަވަސްކަން ނެތުން ފަދަ މައްސަލަތަކެއެވެ. ދޮށީ އުމުރުގެ މީހުންނަކީ އެހެންމީހުން ފަދައިން ލޯތްބާއި އަޅާލުމާއި، ސިއްހަތަށް ފާއިދާ ހުރި ކާނާ އާއި އުފާވެރި މާހައުލެއް ބޭނުންވާނެ ބައެކެއެވެ. ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ދޮށީ އުމުރުގެ ބަލާނެ ފަރާތެއް ނެތް  މީހުން ބަހައްޓަނީ ހާއްސަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ މަރުކަޒުގައެވެ. މި މަރުކަޒުގައި ބޮޑެތި ބަލިތައް ހުންނަ ފަރާތްތަކަށް ސިއްހީ ގޮތުން ދިމާވާ ކުއްލި ހާލަތްތަކުގައި އެކަށީގެންވާ އަވަސް ފަރުވާ ލިބުމުގައި ގޮންޖެހުންތަކެއް ހުރި ކަން ފާހަގަވެފައިވާ ކަމަށް އެޗްއާރްސީއެމްގެ ރިޕޯޓްގައި ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ. އަދި މި ނޫންވެސް ހައްލުކުރަންޖެހޭ ގިނަ މައްސަލަތަކެއް ހުރިކަން އެޗްއާރްސީއެމްގެ ރިޕޯޓްގައި ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ.

ދައުލަތުންވެސް އިތުރުވަމުން މި އަންނަ ދޮށީ އުމުރުގެ އާބާދީއަށް އަޅާލާނެ އެހީތެރިވެވޭނެ ގޮތްތަކެއް ހޯދަދޭން އެބަޖެހެއެވެ. ހާއްސަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ މަރުކަޒުވެސް މިފަދަ އާބާދީއަކަށް އެކަށީގެންވާ އަޅާލުމާއި އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެވޭނެ ފަދަ ގޮތަކަށް ތައްޔާރުވާން އެބަޖެހެއެވެ. ހުރި މައްސަލަތައް ދަނެ ގަނެ އެކަމުގެ ހައްލު ދުރާލާ ވިސްނައިގެން ހޯދަންޖެހެއެވެ. ދޮށީ އުމުރުގެ މީހުންނަށް ރަނގަޅު މާހައުލެއް ހޯދައިދިނުމަށް އޯލްޑް އޭޖްޑް ހޯމް އިތުރުކުރުން މުހިއްމެވެ. ދައުލަތުންވެސް މި ކަމަށް ވިސްނައިގެން ދުރާލާ ބަޖެޓް ތައްޔާރުކުރުން މުހިއްމެވެ. އޭރުން އިތުރުވަމުން މި އަންނަ ދޮށީ އުމުރުގެ މީހުންގެ އާބާދީއަށް ދުރާލާ ތައްޔާރުވެ އެކަމުގެ ހިތްހަމަޖެހުން ލިބޭނެއެވެ.