ފްލައިންގް ސްކޫލްގެ މައްސަލަ: ސަރުކާރުގެ އޮތީ ހުސް ހޮޅި ވާހަކަތަކެއް!

އޭޝިއަން އެކެޑެމީ އޮފް އެއަރޮނޮޓިކްސް (އޭއޭއޭ)އާ އެކު ސަރުކާރުން 2009 ވަނަ އަހަރު އެއްބަސްވުމެއް ހަދައި ފްލައިންގް ސްކޫލެއް ހިންގުމުގެ ހުއްދަ ދިން މައިގަނޑު އެއް ސަބަބަކީ ދިވެހި ދަރިވަރުންނަށް އަމިއްލަ ގައުމުގައި ތިބެގެން ހަރަދު ކުޑަކޮށް ޕައިލެޓް ކޯސް ހެދޭނެ އިންތިޒާމު ހަމަޖައްސައިދިނުމެވެ. އެ އެއްބަސްވުމުން ދިވެހި ދައުލަތަށް މާލީ އެއްވެސް ފައިދާއެއް ނެތެވެ. އައްޑޫގެ ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކުން ވެސް ދެކޭ ގޮތުގައި އެ އެއްބަސްވުމުން އައްޑޫ އަށް ވެސް ލިބޭ މާބޮޑު މަންފާއެއް ނެތެވެ. ކިރިޔާ ވެސް މަންފާއެއްގެ ގޮތުގައި ފެންނަން އޮތީ ދަރިވަރުން ތިބުމަށް ގޭގެ އަށް ކުރާ ހޭދައެވެ. ނަމަވެސް މިއީ އެއާޕޯޓްގެ ބޮޑު ސަރަހައްދެއްގެ ބޭނުން ހިފައި އެހެން ހުރިހާ އިނާޔަތްތަކާ އެކު ގާއިމުކޮށްފައިވާ ފްލައި ސްކޫލަށް ލިބޭ މަންފާއާ އަޅާ ބަލާއިރު އެއްވެސް އެއްޗެއް ނޫނެވެ. ސުވާލަކީ މިހާ ބޮޑު އިނާޔަތްތަކަކާ އެކު ހިންގާ ތަނަކުން ދިވެހި ދައުލަތަށް ބޭނުންވި މަގުސަދު ހާސިލްކުރެވޭ ހެއްޔެވެ؟

އޭއޭއޭ އިން ޕައިލެޓް ކޯސް ފުރިހަމަ ކުރުމަށް ކޮންމެ ދަރިވަރެއްގެ އަތުން 45،000 ޑޮލަރު ނަގައެވެ. އަމިއްލަ ގައުމުގައި ތިބުމުގެ ފުރުސަތާ އެކު މިއީ ބޭރުގެ އެހެން ގައުމުތަކުން މި ކޯސް ފުރިހަމަކުރުމަށް ހޭދަވާ މިންވަރަށް ވުރެ ކުޑަ ހަރަދެކެވެ. ނަމަވެސް ދެ އަހަރެއްހާ ދުވަހުން ނިންމާލެވޭ ކޯސް އެތައް އަހަރަކަށް ދެމިގެން ދިއުމުން މިފަދަ ކޯހެއް ބޭރުން ހެދުމަށް ދާ ހަރަދަށް ވުރެ މާ ބޮޑު ހަރަދެއް މިހާރު ވެސް ގިނަ ދަރިވަރުންގެ އަތުން ހޭދަވާ ކަމަށް އެ ދަރިވަރުން ބުނެއެވެ. އެހެންކަމުން އެއްބަސްވުން ހެދި މަގުސަދު ހާސިލްވެއެކޭ ބުނެވޭކަށް ނެތެވެ.

advertisement

އަނެއްކޮޅުން ސަރުކާރުން ދޫކުރާ ކިޔަވާ ލޯނުގެ ސިޔާސަތުތައް ވެސް މިދިޔަ ސަރުކަރުން ފަހިކޮށްފައި ވަނީ އޭއޭއޭ އަށް ފައިދާވާ ގޮތަށެވެ. މައިގަނޑު އެއް ސަބަބަކީ ރާއްޖެއިން ބޭރުން ޕައިލެޓް ކޯސް ހެދުމަށް ސަރުކާރުން ލޯން ދޫނުކުރުމެވެ. އެހެންކަމުން ސަރުކާރުގެ ހަރަދުގައި ނޫނީ ލޯނު ނަގައިގެން ޕައިލެޓް ކޯސް ހަދާ ނަމަ އެކަން ކުރެވެން އޮތް ހަމައެކަނި މަގަކަށް ވެފައި އޮތީ އޭއޭއޭ އެވެ. އެއީ ވެސް އެ ކުންފުންޏަށް ލިބުނު ފައިދާއެކެވެ. މާނައަކީ ދައުލަތް މެދުވެރިވެގެން ވެސް އޭއޭއޭ އަށް ބޮޑު އާމްދަނީއެއް ލިބޭ ކަމެވެ.

ފާއިތުވި އަހަރުން ފެށިގެން އޭއޭއޭއާ ގުޅޭ އެކި ވާހަކަތައް މީޑިއާ އަށް ވަނީ ތިލަވެފައެވެ. އެ ކުންފުންޏަށް ކުރިމަތިވަ ގޮންޖެހުންތަކާއި ދަރިވަރުންނަށް ކުރިމަތިވަމުން ދާ ގޮންޖެހުންތަކާއި މައްސަލަތަކުގެ ވާހަކައެވެ. އެ ވާހަކަތަކުގެ އަޑު މިދިޔަ އަހަރުގެ މެދުތެރެއިން ފެށިގެން ވަރަށް ބޮޑަށް ވަނީ ގަދަވެފައެވެ.

ސަރުކާރުން ބޭނުންވި މަގުސަދު ހާސިލްވަމުން ނުދާތީ އާއި އަލުން އެއްބަސްވުން އާކުރާ އިރު ދައުލަތަށް ވެސް ފައިދާވާ ގޮތަށް ބަދަލު ގެނައުމަށް އައްޑޫ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓުން މަސައްކަތް ފެށިއެވެ. ނަމަވެސް ސަރުކާރުން ބޭނުންވާ ގޮތަށް އެއްބަސްވުން ބަދަލުކުރަން އޭއޭއޭ އިން އެއްބަހެއް ނޫނެވެ. ދިހަ އަހަރު ދުވަހަށް ހެދި އެއްބަސްވުން 2019 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް ހަމަވި ނަމަވެސް އެތަނުގައި ކިޔަވަމުންދާ ދަރިވަރުންގެ ކިޔެވުން ނިންމަން ފުރުސަތު ދޭން ސަރުކާރުން ނިންމިއެވެ. ނަމަވެސް އޭއޭއޭ އިން އޭރު ބުނީ 2020 ވަނަ އަހަރުގެ ޖުލައި މަހު ސްކޫލް ބަންދުކުރާނެ ކަމަށެވެ.

އެ ސްކޫލް ބަންދުކުރާތީ އައްޑޫ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓް ކޮމްޕެނީން ވަނީ ސްކޫލް ހިންގަން ޝައުގުވެރިވާ ފަރާތްތައް ހޯދުމަށް ވެސް ހުޅުވާލާފައެވެ. ތިން ފަރާތަކުން ޝައުގުވެރިކަން ވެސް ފާޅުކުރިއެވެ. ނަމަވެސް ފަހުން ކޮވިޑްގެ ހާލަތު މެދުވެރިވެ އެކަން ގޮސްފައި އޮތް ހިސާބެއް އަދި އޮތީ ނޭނގުމެއްގެ ތެރޭގައެވެ. އައްޑޫ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓް ކޮމްޕެނީ އާއި އޭއޭއޭއާ ދެމެދު އެއްބަސްވުމަކަށް ނާދެވުމުން އޭއޭއޭ އިން 2019 ވަނަ އަަހަރުގެ ޖުލައި މަހު ބުނެފައި ވަނީ އެ ސްކޫލް މާފަރަށް ބަދަކުރަން ނިންމާފައިވާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އޭގެ ފަހުން އެކަމާ ބެހޭ ގޮތުން ވެސް ތަފްސީލެއް ހާމައެއް ނުކުރެއެވެ.

ސްކޫލްގެ މައްސަލަ ގޯހުން ގޯހަށް ދާން ފެށީ ދަރިވަރުންނާ މެދު ހާއްސަކޮށް ދިވެހި ދަރިވަރުންނާ މެދު އެ ސްކޫލްގެ މެނޭޖްމަންޓުން އަމަލުކުރަން ފެށި ގޮތުންނެވެ. ކޮވިޑްގެ ހާލަތަށް ވެސް ބެލުމެއް ނެތި ދަރިވަރުންނަށް ޑޮލަރުން ފީދެއްކުމަށް މަޖުބޫރުކުރުވުމާއި އެކަމާ ބެހޭ ގޮތުން ޝަކުވާކުރާ ދަރިވަރުން ވަކިކުރުމާއި ވަކިކުރަން ނޯޓިސް ދިނުން ފަދަ ކަންކަން ދަރިވަރުން ފެންމަތިކުރަން ފެށިއެވެ. އަދި ބޭނުންކުރާ މަތިންދާބޯޓުތައް ހަލާކުވެ، ކޯސް ފުރިހަމަކުރުމަށް ދަތިވެ، ކޯހުގެ މުއްދަތު އިތުރުވުމުން ދަރިވަރުންގެ އަތުން ކުރަންޖެހޭ ހަރަދު ވެސް އިތުރުވުން ފަދަ އެތައް ކަމެއް ކުރިމަތިވެ ދަރިވަރުންގެ ކުރިމަގާ މެދު މިހާރު ވަނީ ސުވާލު އުފެދިފައެވެ. އެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމަށް ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓްރީ އާއި ހަޔާ އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓްރީ އާއި ނުވިތާކަށް މަޖިލީހުން މައްސަލަ ބަލާތާ އެތައް ދުވަހެއް ވެއްޖެއެވެ. އަދި އައްޑޫ އަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅެއްގައި ނައިބު ރައީސް ފައިސަލް ނަސީމް ވެސް އެކަން ބެއްލެވިއެވެ. އެންމެ ފަހުން އިތުރު އެހެން މައްސަލަތަކެއް ފެންމަތިވެ މިހާރު އެ މައްސަލައިގެ ތެރެއަށް ޖެންޑާ މިނިސްޓްރީ ވެސް ވަދެއްޖެއެވެ.

ފްލައިން ސްކޫލްގެ މައްސަލަ ހައްލުކުރަން ދައުލަތުގެ އެތައް އިދާރާތަކެއް މަސައްކަތްކުރަމުން އަންނަ އިރު މިހާތަނަށް ދައްކާފައި ވަނީ މުޅިން ވެސް މައްސަލަ ހައްލުކުރުމުގެ ވާހަކައެވެ. މައްސަލަ ބަލާ ކަމުގެ ވާހަކައެވެ. ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ތަރިކަ ކޮމިޓީން އައްޑޫ އަށް ޒިޔާރަތްކޮށް އެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމަށް ކުރަމުން އަންނަ މަސައްކަތުގެ ތެރެއިން ކަމާ ގުޅުން ހުރި އިދާރާތަކާއި ވަޒީރުން ކޮމިޓީ އަށް ހާޒިރު ވެސް ކޮށްފައި ވެއެވެ. ނަމަވެސް އެ ކޮމެޓީގައި ވެސް ކަމާ ބެހޭ ވަޒީރުން ދެއްކެވި ވާހަކަތަކުގައި އޮއްޓަރެއް ނެތެވެ. އާ ވާހަކައަކަށް އަނެއްކާ ވެސް ދެއްކެވީ ބޭރުގެ އަމިއްލަ ކުންފުންޏަކުން ހިންގާ “ޖަރީމާއެއްގެ” ޒިންމާ ސަރުކާރުން ނަގަންޖެހިފައިވާކަން ހާމަވާ ފަދަ ވާހަކަތަކެކެވެ. އެ ތަނުގެ ދަރިވަރުންގެ ކޯސްތައް ބޭރުގެ އެހެން އިންސްޓިޓިއުޓަކުން ފުރިހަމަކުރެވޭނެ މަގު ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކުރާ ވާހަކައެވެ. އޭއޭއޭއާ މެދު ފިޔަވަޅު އެޅުމަށް ނުވަތަ އެކަން ކުރަން އެހެން ބަޔަކާ ހަވާލުކުރުމަށް ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތް އޮތީ އޮތްތަނުގައެވެ.

އޭއޭއޭއާ މެދު ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ވާހަކަ އާއި އަޅަން މަސައްކަތް ކުރާ ވާހަކަ އާއި މައްސަލަ ހައްލުކުރާ ވާހަކަ ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓަރު އާއިޝަތު ނަހުލާ އާއި ހަޔާ އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓަރު ޑރ. އިބްރާހީމް ހަސަން ދައްކަވާތާ އަހަރެއްހާ ދުވަސްވީއެވެ. މައްސަލަ ހައްލު ނުވެ އަދި ދަރިވަރުން ނިކަމެތިވަމުންދާ ދިއުން ހުއްޓުމަކަށް ގެނައުމުގައި އަހަރެއްހާ ދުވަހަކީ ބޮޑުވަރެވެ. އެ ސްކޫލާ މެދު ފިޔަވަޅު ނޭޅި ނުވަތަ އެކަން ކުރެވޭ ފަދަ އެހެން ބަޔަކަށް ފުރުސަތު ނުދެވެންވީ ސަބަބެއް ސަރުކާރުގެ ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކަކަށް ބުނެދެވިފައެއް ނެތެވެ. އަބަދު ވެސް ދައްކަވަނީ ހޮޅި ވާހަކައެވެ. ފިޔަވަޅު އެޅުމުގައި ސަރުކާރުގެ ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތައް ވަނީ ފެއިލްވެފައެވެ. ދަރިވަރުންނާއި ބެލެނިވެރިންނަށް ކިރިޔާ ވެސް އުންމީދެއް މިހާރު ދެން އޮތީ މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީގެ މަސައްކަތެވެ. އެ މަސައްކަތް ވެސް އާހިރުގައި ގޮސް ނިމެނީ ސަރުކާރާ ހަމައިން ކަމަށް ވުމުން މިއީ އަދި އެހާ އަވަހަށް ހައްލުވާން އޮތް މައްސަލައެއް ކަމަކަށް ނުފެނެއެވެ. ކޮމިޓީގައި މިނިސްޓަރު ނަހްލާ ދެއްކެވި ވާހަކަތަކަށް ބަލާއިރު ވެސް މިކަމުގައި ސަރުކާރުން ވަރަށް ބޮޑަށް ފަރުވާ ކުޑަކޮށްފައިވާކަން ދޭހަވެއެވެ. މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ އެ މައްސަލަ އެންމެ ފުރަތަމަ ހުށަހެޅުމުން އެކަން ބެލުމަށް އެ މިނިސްޓްރީގެ ސްޓޭޓް މިނިސްޓަރާ ހަވާލުކުރެއްވި ކަމަށާއި ނަމަވެސް ފުރަތަމަ މާބޮޑު މައްސަލަތަކެއް ފާހަގަ ނުކުރެއްވޭ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް ސޯޝަލް މީޑިއާގައި އެ މައްސަލަ ފެންމަތިވުމުން މިނިސްޓަރު އަމިއްލަފުޅަށް އެ މަސައްކަތް ބައްލަވަން ފެއްޓެވީ ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. މިހާ ހިސާބުން އުފެދޭ ސުވާލަކީ އޭއޭއޭގެ މައްސަލަ ބެލުމުގައި ޓްރާންސްޕޯޓްގެ ވެރިންގެ ފަހަތު ފަޔަށް ބުރަވަނީތޯއެވެ؟ ނޫނީ ސަރުކާރު ތެރެއިން އެކަން ބެލުމަށް ފިއްތުންތަކެއް ހުރީތޯއެވެ؟ އޭއޭއޭއަކީ އެމްޑީޕީގެ ވެރިކަމުގައި ގެނައި ބަޔަކަށްވާއިރު ފަހަރުގައި އެމްޑީޕީގެ ތެރެއިން ނުފޫޒުގަދަ ބޭފުޅުންގެ ފިއްތުންތައް ކުރިމަތިވަނީތޯ ވެސް ބައެއް ފަރާތްތަކުން ސުވާލު އުފައްދައެވެ. ކޮރަޕްޝަންގެ އެތައް މައްސަލަތަކެއް މީގެ ކުރިން ވެސް އަދި މިހާރު ވެސް ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓްރީ ތެރެއިން ފެންމަތިވެފައިވާ އިރު އޭއޭއޭގެ މައްސަލަ ބެލުމުގައި ވެސް ނުކިއްސަރު ކަންތައްތަކެއް ހުރި ކަމާ މެދު މިހާރު ސުވާލު އުފެދެއެވެ. މައްސަލަ ބެލުމުގައި އަހަރަކަށް ވުރެ ގިނަ ދުވަސް ވެގެންދާ އިރު ދައްކާ ވާހަކަތަކުގައި އެއްވެސް އޮއްޓަރެއް ނެތުމަކި ދަރިވަރުންނާއި އެ ދަރިވަރުންގެ ބެލެނިވެރިންނަށް ލިބޭ ވަރަށް ބޮޑު ދެރައެކެވެ. މިކަން ސަރުކާރުން ސާފުކޮށްދޭންޖެހެއެވެ.