ރިޕޯޓު: ފަތުރުވެރިކަމަށް 50 އަހަރު – ދާއިރާގެ މުވައްޒަފުންގެ ހައްޤުތައް ކަށަވަރު ނުވޭ!

2022 ވަނަ އަހަރީ ރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ރަންޔޫބީލް، ނުވަތަ 50 އަހަރު ފުރޭ އަހަރެވެ. 1972 ވަނަ އަހަރު ރާއްޖޭގައި ފަތުރުވެރިކަން ފެށުމުގެ ކުރިން އދގެ ތަރައްޤީއާއިބެހޭ ކޮމިޓީ ރާއްޖެ އައިސް ކުރި ދިރާސާއަކަށްފަހު، މިޤައުމުގައި ފަތުރުވެރިކަން ނުކުރެވޭނެކަމަށް ބުނިއެވެ. ނަމަވެސް މިދިރާސާއާއި ހިލާފަށް މަދުބައެއްގެ މަސައްކަތުން ފެށި ރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަން މިއީ މިހާރު ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ދެވަނައެއްނެއް ފަދަ މަންޒިލެކެވެ.

ފަތުރުވެރިކަމުގެ މަންޒިލެއްގެ ގޮތުގައި ދިވެހިރާއްޖެ މިއަދު މިއޮތް ހަރުފަތަށް ގެނެވުނީ ޤައުމުގެ ޤުދުރަތީ މުއްސަނދިކަމާއި، ރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ މެހްމާންދާރީގެ ސަބަބުންނެވެ. ޤައުމުގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ހިދުމަތްދޭ ތަންތަނުގައި ދެވޭ ހިދުމަތްތަކުގެ ފުރިހަމަކަމުންނެވެ. ރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ ކުރިއެރުމުގެ އެންމެ ބޮޑު އަސްލަކީ މިދާއިރާގެ އޭރާ މިހާރުގެ ހިދުމަތްތެރިންނެވެ. ހީވާގި މުވައްޒަފުންނެވެ. މިއަދު މިލިއަނުން ފަތުރުވެރިން ރާއްޖެ ޒިޔާރަތްކުރަނީ ގުދާރު ބިންދައިގެން ރިޒޯޓުތަކުގެ މުވައްޒަފުން ފަތުރުވެރިންނަށްދޭ ހިދުމަތްތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. ރިޒޯޓު، ހޮޓާ އަދި ގެސްޓް ހައުސްތަކުގައި ދެވޭ ހިދުމަތުގެ ފެންވަރު ދެމެހެއްޓެނީ، އަދި ފޯރުކޮށްދެނީ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ އެކި ފަންތީގައި މަސައްކަތް ކުރާ މުވައްޒަފުންގެ ބުރަ މަސައްކަތުންނެވެ. ނަމަވެސް ހިތާމައަކީ މިމުވައްޒަފުންގެ މަސައްކަތްތަކުގެ އަގުވަޒަން ކުރުމުގައި، އެންމެ އެކަށީގެންވާ މަސައްކަތެއް ކުރެވިފައި ނުވާތީއެވެ.

advertisement

މިދިޔަ 50 އަހަރު ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ އެކި ހަރުފަތުގައި މަސައްކަތްކުރާ ހީވާގި މުވައްޒަފުންނާއިމެދު މެނޭޖްމަންޓުތަކާއި، ސަރުކާރާއި އެހެން އިދާރާތަކުންވެސް އިހުމަލުވެފައިވާކަމީ އެފަރާތްތަކުން އެކަމުގެ ޝަކުވާއާ އަބަދުވެސް ކުރާ ކަމެކެވެ. މިލިއަނުން ފަތުރުވެރިން އަންނަ މިމަންޒިލުގެ ހިދުމަތްތެރިންނަށް 50 އަހަރު ވީއިރުވެސް މާބޮޑު ކުރިއެރުމެއް ނުލިބެއެވެ. އެންމެ ކުޑަމިނުން ގިނަ ރިސޯޓުތަކުގައި ލިބޭ އިނާޔަތާއި، ވަޒީފާގެ ޤާނޫނު ހައްޤުތައްވެސް ރަގަނޅަށް ނުލިބެއެވެ. ތަފާތުކުރުންތައްވެސް އެހާމެ ބޮޑެވެ.

ކޮވިޑް-19 ގެ ބަލިމަޑުކަމާއިއެކު ފެނިގެން ދިޔައީ އަދި ކުރިޔަށް ވުރެ ހިތްދަތި މަންޒަރުތަކެކެވެ. އާއިލާއާއި ދުރުގައި އާމްދަނީ ހޯދުމަށް މުޅި އުމުރު ހޭދަކުރި އެތައް މުވައްޒަފުންނެއް އެއްވެސް ޖެހިލުމަކާއި، ވިސްނުމަކާއި ނުލާ ވަޒީފާތަކުން ކަޑާލާ ބިކަކޮށްލިތަނެވެ. ބަލިމަޑުކަމުގެ ތެރޭގައި އާއިލާއަށް ކާންބޯންދޭނެ އެއްވެސް ގޮތެއް ނެތް ދަނޑިވަޅުގައި ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ ހިދުމަތްތެރިން ނިކަމެތިކޮށްލިތަނެވެ. ސަރުކާރުން މުވައްޒަފުންގެ ހައްޤުތައް ކަށަވަރުކުރުމަށް ލޯން ދޫކޮށް، ރިޒޯޓު ކުލި ފަސްކޮށްދީ ދިން ލުއިތަކުގެ ފައިދާވީ ކޮންބަޔަކަށްތޯއެވެ؟ ގައިމުވެސް ސިނާއަތުގައި އެންމެ ބުރަ މަސައްކަތް ކުރި ގިނަ މުވައްޒަފުންނަށް މިކަމުންވީ ފައިދާއެއް ނެތެވެ. 50 އަހަރު ވީއިރު، މިފަދަ ބުރަ މަސައްކަތް ކުރާ މީހުންގެ ހައްޤުތައް ކަށަވަރުކޮށް ހިމާޔަތްކުރުމަށް މިމަޝްހޫރު މަންޒިލުގައި ކުރެވިފައި އޮތީ ކޮންކަމެއްތޯ ސުވާލުއުފެދެއެވެ. މިކަމުގައި ހައްޤު ނިގުޅައިގެންދިޔަ ފަރާތްތަކުން އެމީހުންގެ ހައްޤު ހޯދުމަށް ދެވޭނެ ތަނެއް، އަޑު އުފުލޭނެ ގޮތެއްވެސް ނެތް ދަނޑިވަޅުގައި މިހެން ހެދުމުން މިއީ އިންސާނިއްޔަތާއި ހިލާފު އަމަލެކޭ ނުބުނެވޭނެތޯއެވެ؟

މިހުރިހާ ކަމަކުންވެސް ފެނިގެންދިޔައީ އަސްލު ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ ބުރަ މަސައްކަތްކުރާ މީހުންގެ ހައްޤުތައް ކަށަވަރުކުރުމަށް އެކަށީގެންވާ ވަރުގެ ޤަނޫނީ އުސޫލުތަކެއް ނެތްކަމެވެ. ހުރިހާ ޤާނޫނެއް ޤަވައިދެއް ހެދިފައިވަނީ ހަމައެކަނި ވިޔަފާރިކުރާ ފަރާތްތަކަށް ހިމާޔަތާއި ރައްކާތެރިކަން ލިބޭ ގޮތަށޭވެސް ބުނެވިފާނެއެވެ. މިދެންނެވުނު މައްސަލަތަކާއި މެދު ކަންބޮޑުވެ، އެމުވައްޒަފުންގެ ދުލުން އަޑުނީވޭ ދުވަހެއް ނުދެއެވެ. އެމީހުންގެ ހައްޤުގައި ވަކާލާތުކުރާ މީހުންގެ އަޑު އަހަނީ ކާކުތޯއެވެ. މިނިސްޓްރީތަކާއި، އެސޯސިއޭޝަންތައް އެބަހުއްޓެވެ. މުއްޒަފުންނަށް ދިމާވާ މައްސަލަތަކުގެ މަޝްވަރާކޮށް، ހިޔާލުހޯދީމައި ނިމުނީކީ ނޫނެވެ. އަމަލީ މަސައްކަތް ކުރަންޖެއެވެ.

ފާއިތުވި 50 އަހަރު ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ މުވައްޒަފުންނަށް ރަގަނޅު މުސާރައަކާއި، އިނާޔަތްތައް ލިބޭ ރިޒޯޓުތައް މަދެވެ. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތުގައި މަސައްކަތް ކުރާ މުވައްޒަފުންނަށް ކުރާ ތަފާތުކުރުންތައް އެހާމެވޮޑެވެ.
ރިޒޯޓުތަކުގައި އެންމެ ބުރަ މަސައްކަތް ކުރާ މުވައްޒަފުންނަށް ސާރވިސް ޗާޖު ކުޑަވުމާއި، އާއިލާ ކައަރިޔަށް ޗުއްޓީއަށް ދިއުމަށް އެހާމެ ދައްޗެވެ. އަދި މިދާއިރާގެ ގިނަ ވަޒީފާތަކުގައި އުޅޭ މުވައްޒަފުންގެ އެކޮމޮޑޭޝަން އަދި ކެއުމުގެ ކަންތައްތައްވެސް ހުންނަނީ އެހާމެ ދޯދިޔާކޮށެވެ. ހަމަ އެއް ވަޒީފާއެއް އަދާކުރާ ދިވެހިންނާއި ބޭރުމީހުންގެ މެދުގައި ތަފާތުކުރުންތައް އެހާމެ ބޮޑެވެ. ރިޒޯޓުތަކުގެ މަތީ މަޤާމުތަކުގައި ބޭރު މީހުން ގިނަވުމާއި، ދިވެހިންނާއި ބޭރު މީހުންނާއި ދެމެދު ލިބޭ މުސާރައާއި އިނާޔަތްކުގެ ފަރަޤުވެސް އެބަހުއްޓެވެ. ބޭރު މުވައްޒަފުންނަށް ރަށަށްދާން ޓިކެޓާއި އެހެނިހެން ލުއިތައް ލިބޭއިރު، ދިވެހިންނަށް މިއިނާޔަތްތަކެއް ނޯވެއެވެ. މީގެއިތުރުންވެސް ގިނަ މައްސަލަތައް އެބަހުއްޓެވެ. މިހާބޮޑު، ފައިދާވާ ސިނާއަތެއްގައި އެތައް އަހަރެއް މަސައްކަތް ކުރާ މުވައްޒަފުންގެ އަގު ވަޒަން ކުރުން މުހިންމުކަން ހަދުމަކޮށް، އުސޫލުތައް ތައްޔާރުކުރަންޖެހެއެވެ.

ރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާ ނަގަހައްޓުމުގެ ޒިންމާ އޮތް މިމުވައްޒަފުންނަށް 50 އަހަރު ތެރޭ ކަށަވަރު ނުވި ހައްޤުތައް ކުރިޔަށް އޮތްތާންގައި ކަށަވަރުކުރުމަށް ކުރެވެން ހުރި ކަންކަން ޤަނޫނީ އިމުގެ ތެރެއިން، ސަރުކާރާއި، މިނިސްޓްރީގެ ފެންވަރުގައި ކުރަން އެބަޖެހެއެވެ. ސިނާއަތް އިތުރަށް ކުރިއަރުވަން ބޭނުންނަމަ މިސިނާއަތުގެ މުވައްޒަފުންނަށް މިހާރަށްވުރެ ފަހި މާދަމައެއް ބިނާކުރުން އެއީ ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ދާއިރާ ދެމިއޮންނާނެ ގޮތެވެ. ސިޔާސީ އަދި ވިޔަފާރިވެރިންގެ ނުފޫޒުން އެއްކިބާވެ ރާއްޖޭގެ އިޤްތިސާދުގެ މައި ލޭނާރު ހިންގާ ފަރާތްތަކަށް 50 އަހަރު ތެރޭގައި ނުދެވި ހުރި ހައްޤުތައް ކަށަވަރުކުރުން އެއީ ސަރުކާރާއި، އިދާރާތައް ހިންގުމުގައި ހުންގާނުގައި ތިބި މީހުންގެ ޒިންމާއެކެވެ. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ މުވައްޒަފުންނާއި ނުލާ މިދާއިރާ ނޯންނާނެކަން ޔަޤީނެވެ. އެހެންކަމުން އެމީހުންގެ ކުރިއެރުމާއި، ހައްޤުތައް ހިމާޔަތްވުމަކީ ދާއިރާއަށް ލިބޭނެ އިތުރު ކުރިއެރުމަކާއި ފުރިހަމަކަމެކެވެ.