“ހަރުކަށި” ފިކުރާއި “ލާދީނީ” ފިކުރަކީ ކޮބާ؟

މިދުވަސްވަރު އެންމެ ބޮޑަށް ދެކެވޭ ވާހަކައަކީ ލާދީނީ ފިކުރާ ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ވާހަކައެވެ. އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް ތަނެއްދޮރެއް ނުބަލާ ހިތަށް އެރިހާ ގޮތަކަށް އެކަކު އަނެކަކު ލޭބަލް ކުރަނީއެވެ.

ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ވިސްނުން ކިޔާ އުޅެނީ އިސްލާމްދީނުގެ ނަމުގައި އެހެން މީހުން ދީނާ ދުރުބައެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކޮށް މަރައި ބޮންގޮއްވައި، ކުޑަކުދިންނާ ކައިވެނިކޮށް އަދި އެކުދިން ތައުލީމުން ބޭރުކޮށް، ޖަމާއަތުގައި ނަމާދުކުރުން ދޫކޮށްލައި އަނިޔާވެރިކަން އިސްކުރާ މީހުންނަށެވެ. ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ވިސްނުމާއި ނުރައްކަލަކީ ޒަމާންވީ ތާރީހެއް އޮތް އަދި އެކުމަގެ ނުރައްކާ މުސްލިމުންނަށްވެސް ނުހަނު ބޮޑަށް އޮތްކަމެކެވެ.

advertisement

“ލާދީނީ” ފިކުރޭ ބުނުމުން މިހާރު ވިސްނެނީ އިސްލާމްދީނާ ދުރު ނުވަތަ ދެކޮޅު ފިކުރެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ލާދީނީ މިބަސް އަސްލު ފެށިގެން އައީ ސެކިއުލަރި ވިސްނުމާ ދެކޮޅަށް ފެށުނު ހަރަކާތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ދިވެހި ބަހުގައި ސެކިއުލަރ މިބަހަށް ކިޔާނެ ލަފުޒެއް ނެތުމުން، އޭރުގެ އަދާލަތު ޕާޓީ އިން “ލާދީނީ” މިބަސް އަޑުހަރުކޮށް ގޮވައި ސިޔާސީ މައިދާނުގައި އަތްމަތީ ބަހެއްގެ ގޮތުގައި ވައިގައި ހިއްޕާލީއެވެ.

ލާދީނީ ނުވަތަ ސެކިއުލަރިޒަމްގެ އަސްލު މާނައަކީ ދައުލަތުން މީހަކާ މެދު އަމަލުކުރުމުގައި އެމީހަކު ނިސްބަތްވާ ދީނެއްގެ ސަބަބުން ތަފާތު ކުރުން ނުގެންގުޅުމެވެ. އަދި ދީނާ ދައުލަތް މަސްހުނިނުކޮށް ހިންގުމެވެ. ސެކިއުލަރިޒަމް ދުނިޔެއަށް ފެތުރިގެން މިއައީ މީލާދީ ގޮތުން 1500 ގެ ތެރޭގައި ކްރިސްޓިއަންދީނުގެ ފައްޅިތަކުން ވެރިކަން ކުރަމުން އައި ޤައުމުތަކުގައި އެހެން ދީންތަކުގެ މީހުން ކަންތައް ކުރެވެމުންދިޔަ އިހާނެތި ގޮތްތަކާ ދެކޮޅަށް ތެދުވި ހަރަކާތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ވެރިކަމުގެ ނިޒާމާއި ޤާނޫނުތައް ފައްޅިތަކުން ބޭނުންހާގޮތަކަށް ހަދައި، އެހެން ދީންތަކުގެ މީހުންގެ ހައްގުތައް ގެއްލުވާލުން ހުއްޓުވާލުމުގެ ހަރަކާތެއްގެ ގޮތުންނެވެ.

ދުނިޔޭގެ ޤައުމުތަކަށް ބަލާއިރު، އިޒްރޭލްގެ ހަރުކަށި ޔަހޫދީން އަދި އިންޑިއާގެ ހަރުކަށި ހިންދޫން އަދި ސްރީލަންކާގެ ހަރުކަށި ބުދިސްޓުން ދަނީ ކެނޑިނޭޅި ސެކިއުލަރ ފިކުރާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތްކުރަމުންނެވެ. އެބައި މީހުންގެ ބޭނުމަކީ އެޤައުމުތަކުގެ ޤާނޫނާއި ސަރުކާރުގެ އުސޫލުތަށް ޖުދައިޒަމް، ހިންދުއިޒަމް ނުވަތަ ބުދިޒަމްގެ އުސޫލަތަކުން އެހެން ދީންތަކުގެ މީހުންގެ މައްޗަށް ހިންގުމެވެ. މިގޮތުން މަރުވާ މުސްލިމުން އެންދުމާ، ބުރުގާ އެޅުން މަނާކުރުމާއި، މިސްކިތްތައް ބަންދުކުރުން ހިމެނެއެވެ. މިފަދަ ޤައުމުތަކުގައި އުޅޭ މުސްލިމުން އެދެނީ ވަކި ދީނަކަށް ވީތީ، އެމީހުންނާމެދު ދައުލަތުން ތަފާތު ނުކޮށް އިންސާފާއި އަދުލުވެރި ވެރިކަމެއް ކޮށްދިނުމުވެ.

ރައީސް އަމީން އާއި ރައީސް ނާސިރު އަކީވެސް ލާދީނީ ނުވަތަ ދީނާ ދުރު ބޭފުޅުންގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރެވުނު ޒަމާނެއް ދިޔައެވެ. ފަހުގެ މާޒީއަށް ބަލާއިރު ލާދީނީ މިބަހަކީ އެންމެ ފުރަތަމަ ރައީސް މައުމޫން ވެރިކަމުން ބޭލުމުގައި އެމަނިކުފާނު ދީނާ ދުރު ބޭފުޅެއްގެގޮތުގައި ސިފަކުރުމަށް ބޭނުންކުރެވުނު ބަހެކެވެ. ތާރީހަށް ބަލާއިރު، 44 ދީނީ އިލްމްވެރިން 22 ސެޕްޓެމްބަރ 2008 ގައި ސޮއިކޮށް ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ރައީސް މައުމޫން އަކީ ލާދީނީ ބޭފުޅެއްގެ ގޮތުގައި ވަނީ ސިފަކުރައްވާފައެވެ.

ނަމަވެސް ފަހުން މިބަސް އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރެވުނީ ރައީސް ނަޝީދު ވެރިކަމުން ބޭލުމަށް ހިންގުނު ހަރަކާތްތަކުގެ ތެރޭގައެވެ. މިހާރުގެ ހޯމް މިނިސްޓަރ އިމްރާން އަކީ މިބަސް ވަރަށް އަޑުހަރުކޮށް ސިޔާސީ ބޭނުންމަށް އޭރު ބޭނުންކުރެއްވި ބޭފުޅެކެވެ. ޕޯޑިއަމްތަކުގައި އަޑުން އަޑު ނަގައި ރޮއި ހޭރެމުން އިދިކޮޅު އެންމެންނަކީ ލާދީނީ މީހުންގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރުމުގައި އިސްކޮށް ހުންނެވީވެސް ހޯމް މިނިސްޓަރ އިމްރާންއެވެ. ރައީސް ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގައިވެސް ބައެއް ދީނީ އިލްމުވެރިން ހިމެނޭގޮތަށް އިމްރާންވަނީ ރައީސް ޔާމީން އަކީ ލާދީނީ ބޭފުޅެއްގޮތަށް ސިފަކުރައްވާފައެވެ. އަދި މިކަމާ ގުޅިގެން 2016 ވަނަ އަހަރު ވެރިކަންކުރި ޕީޕީއެމްއިން އެކަން ކުށްވެރިކޮށް ބަޔާނެއް ނެރެ، ވަރުގަދަ ރައްދެއް ދެއްވިއެވެ.

މަދީނާގައި ރަސޫލާ ޤާއިމްކުރެއްވި ދައުލަތުން މަދީނާގެ މުއާހަދާއިން އެއްބަސްވެވުނު ކަންކަމުގެ ތެރެއިން ސާބިތުކޮށްދެއްވީ ހުރިހާ ދަރިފަސްކޮޅަކަށް އަދި ދީނަކަށް ތަފާތު ކުރުމެއްނެތި ހަމަހަމަކޮށް ވެރިކަން ކޮށްދެއްވިކަމެވެ. އަދި މުޝްރިކުންގެ އަނިޔާ ބޮޑުވެގެން މައްކާ ދޫކުރައްވައި ކުރިސްޓިއަން ރަސްކަލެއް ކަމަށްވާ ނަޖާސީގެ އެހީތެރިކަން ހޯއްދަވައި މުޅި އުއްމަތަށް މިސާލުދެއްކެވިއެވެ. އަދި އިސްލާމް ދީން ނުވަތަ އެހެން އެއްވެސް ދީނަކަށް ހަޖޫޖަހައި މަލާމަތްކުރުމަކީ ތަހުޒީބް މުޖުތަމައެއްގައި ބަލައިގަނެވޭނެކަމެއް ނޫނެވެ.