ރިޕޯޓް: ދައުލަތުގެ ހެލްތު އިންޝުއަރެންސް، ދެރަ މީހާ އަށް ދެރަ ގޮތް، މޮޅު މީހާ އަށް މޮޅު ގޮތް

” ދެރަ މީހާ އަށް ދެރަ ގޮތް، މޮޅު މީހާ އަށް މޮޅު ގޮތް” ހެދުމުގެ ވާހަކަ މިފަދަ ޒަމާނެއްގައި ވެސް ދައްކަންޖެހޭ ނަމަ އެއީ ވަރަށް ބޮޑު ލަދުވެތިކަމެކެވެ. ހާއްސަކޮށް ރައްޔިތުންގެ އަތުން ޓެކްސް ނަގައިގެން ދޭ ހިދުމަތެއްގައި މި އުސޫލު އޮތުމަކީ ބަލައިގަނެވޭމެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް ހިތާމައަކީ ރާއްޖޭގައި ދައުލަތުގެ ނިޒާމުގެ ތެރޭގައި މި ތަފާތުކުރުން އޮތް ކަމެވެ. އޭގެ އެއް މިސާލަކީ އެކި މަގާމުތަކަށް ކަނޑައަޅާފައި އޮންނަ ހެލްތު އިންޝުއަރެންސް ޕްކޭޖެވެ.

ދައުލަތުގެ އެންމެ މަތީ ވެރިޔާ ނުވަތަ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަށާއި އާއިލާ އަށް ލިބިދޭ އިނާޔަތުގެ ވާހަކަތައް މި ރިޕޯޓްގައި ނުދައްކަމާ ހިނގާށެވެ. ނަމަވެސް ބައެއް ފަރާތްތަކުން ދެކޭ ގޮތުގައި ރައީސަކަށް ހުންނަވާ ބޭފުޅަކަށް ވެސް ދައުލުގެ ސިއްހީ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ލިބެންޖެހޭނީ އާންމު މީހާ އަށް ވެސް ލިބޭ ހިދުމަތެވެ. އޭގެ ބޭރުން ހިދުމަތެއް ދޭ ނަމަ އެ ނިޒާމުން ބޭރުން އިނާޔަތް ނުވަތަ މުސާރައިގެ ތެރޭގައި ހިމަނައިގެން ކުރިއަށް ގެންދަންވީއެވެ. ހާއްސަކޮށް ރައީސްގެ އާއިލާ ބޭފުޅުންނަށް ހެލްތު އިންޝުއަރެންސް ދިނުމާ މެދު ބައެއް ފަރާތްތަކުން ދެކެނީ މި ގޮތަށެވެ.

advertisement

ދައްކަން މިއުޅެނީ ވަކި މަގާމެއްގައި ހުންނަ މީހަކަށް ވުމުން ހެލްތު އިންޝުއަރެންސްގެ ވަކި ޕެކޭޖްތަކެއް ލިބެމުން އަންނަ ވާހަކައެވެ. މަޖިލީހުންގެ މެންބަރުންނާއި ވަޒީރުންނާއި އޮފީސްތަކުގެ ވެރިންނާއި މިނިވަން މުއައްސަސާތަކުގެ ވެރިންނާއި ޝަރުއީ ދާއިރާގެ ވެރިންނަށް ވުމުން ވަކި ކަހަލަ އިނާޔަތްތަކެއް އެކަމުގައި އޮންން ވާހަކައެވެ. ސަރުކާރުގެ ނިޒާމު މިހާރު ހަމަޖެހިފައި އޮންނަ ގޮތުން އެ ފަދަ މަގާމުތަކުގައި ތިއްބަވާ ބޭފުޅުންނާއި އެ ބޭފުޅުންގެ އަނބިދަރިންނަށް ހެލްތު އިންޝުއަރެންސް ދެނީ ރާއްޖޭގެ އާންމު ހެލްތު އިންޝުއަރެންސްގެ ބޭރުން އިންޝުއަރެންސް ކުންފުނިތަކާ ހަވާލުކޮށްގެންނެވެ. އެކި ފަންތީގެ ފަރާތްތަކަށް އެކި ލެވެލްގެ އިންޝުއަރެންސް ޕެކޭޖްތައް ހުރެއެވެ. އެ ގޮތުން ބައެއް ފަރާތްތަކަށް އާސަންދައިގެ ހިދުމަތް ނުލިބޭ ގައުމުތަކުން ބޭސްފަރުވާކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބުމާއި ރާއްޖޭގައި ވެސް އާންމު މީހާ އަށް އާސަންދައިގެ ތެރެއިން ނުލިބޭ އެތައް ހިދުމަތެއް ލިބުން ފަދަ ތަފާތުކުރުންތައް އެބަ ހުއްޓެވެ.

އެ ފަރާތްތަކަށް މި ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދެނީ އާސަންދައިގެ ބަޖެޓްގެ ބޭރުން ވަކި ބަޖެޓެއްގެ ތެރެއިން ބިޑަށް ހުޅުވާލައިގެން ކަނޑައަޅާ ކުންފުނިތައް މެދުވެރިކޮށެވެ. އާންމު ގޮތެއްގައި ސަރުކާރު ހިއްސާވާ އެލައިޑް އިންޝުއަރެންސްގެ އިތުރުން ބައެއް އަމިއްލަ ކުންފުނިތަކުން ވެސް މި ބިޑް ކާމިޔާބުކުރެއެވެ. އެ ފަރާތްތަކުން އެކި ލެވެލްގެ ޕެކޭޖްތައް ގެންގުޅެއެވެ. މިނިވަން މުއައްސަސާތަކަށް އިންޝުއަރެންސް ކުންފުނިތަކުން ވިއްކާ ޕެކޭޖްތަކުގެ އަގު 14،000ރ. އާއި 20،000ރ. އަށް އަރައެވެ. ގިނަ ކޮމިޝަންތަކުގައި ފަސް މެންބަރުން ތިއްބަވާ އިރު އެ މެންބަރުންގެ އާއިލާގެ މެންބަރުންނާ އެކު ހެލްތު އިންޝުއަރެންސް އަށް 300،000 އާއި 500،000ރ.އާ ދެމެދުގެ އަދަދެއް މުއައްސަސާތަކުން ހޭދަކުރާނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އާއިލާތަކުގެ މެންބަރުން ގިނަވާ ނަމަ މި އަދަދު މިއަށް ވުރެ މަތިވާނެއެވެ. އިންޝުއަރެންސް އަށް ހޭދަވާ މިންވަރު ކޮންމެ އަހަރެއްގެ ވެސް ބަޖެޓްގައި ސަކާރުގެ އިދާރާތަކުން ހިމަނައެވެ. މީގެ އިތުރުން ދިވެހި ކޮންމެ ރައްޔިތަކަށް ވެސް ލިބިދޭ އާސަންދައިގެ ތެރެއިން އެ ފަރާތްތަކަށް ވެސް ބޭސްފަރުވާގެ ކަންކަން ހަމަޖެހިފައި އޮވެއެވެ. އާސަންދައިގެ ބޭރުން ކޮންމެ ތަނަކުން، ކޮންމެ ގައުމަކުން ފަރުވާ ހޯދުމަށް ފަހު ވެސް އެ ފައިސާ އަނބުރާ އިންޝުއަރެންސް ކުންފުނި ހޯދުމަށް އެ ފަރާތްތަކަށް ފުރުސަތު އޮވެއެވެ.

ގިނަ ބަޔަކު ދެކޭ ގޮތުގައި މިއީ ދައުލަތުން ކުރާ ވަރަށް ބޮޑު ބޭކާރު ހޭދައެކެވެ. އަދި އެއީ އާންމު ރައްޔިތު މީހާ އަށް ކުރެވޭ ވަރަށް ބޮޑު މަލާމާތެކެވެ. ވެރިންނަށް ވެސް ހެލްތު އިންޝުއަރެންސްގެ ހިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭންޖެހޭނި ދައުލަތުން އެކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ދެކެއެވެ. އޭގެ ބޭރުން ހިދުމަތެއް ބޭނުން ނަމަ އަމިއްލަ އަށް އެ ހިދުމަތެއް ހޯދުމުގެ އިހްތިޔާރު ކޮންމެ މީހަކަށް ވެސް ލިބިގެން ވެއެވެ. ސަރުކާރުގެ އޮފީސްތަކުގެ ވެރިންނާއި ސިޔާސީ ފަރާތްތަކާއި ކޮމިޝަންތަކުގެ ވެރިން އަދި ޝަރުއީ ދާއިރާގެ ވެރިންނަށް ދެނީ ވެސް އާންމު ސިވިލް ސާވިސްގެ މުވައްޒަފުންނަށް ދޭ މުސާރަ އަށް ވުރެ ބޮޑު މުސާރައެކެވެ. އެހެންކަމުން އާންމު މީހާ އަށް ނުލިބޭނެ އެތައް އިނާޔަތްތަކެއް އެ މުސާރައިން ވެސް އެ ފަރާތްތަކަށް ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު އޮންނާނެއެވެ. އެކަމަށްޓަކައި ޓެކްސް ފައިސާ އިން ހޭދަކުރަންނުޖެހޭ ކަމަށް އެއް ބަޔަކު ދެކެއެވެ.

މި ތަފާތުކުރުން ނައްތާލުމަށް ފަހު ސަރުކާރުން ކުރަންޖެހޭ ކަމަކީ ސިޔާސީ މީހާ އާއި ވެރިންނަށް ލިބޭ ސިއްހީ ހިދުމަތް އާންމު މީހާ އަށް ވެސް ލިބޭނެ މަގު ތަނަވަސްކުރުމެވެ. މިހާރު އޮތް ހެލްތު އިންޝުއަރެންސްގެ ނިޒާމު ހަރުދަނާކޮށް ބޭކާރު ގޮތުގައި ކުރެވޭ އަދި އެ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ނާޖާއިޒް ފައިދާ ނުނެގޭނެހެން ހެދިފައިވާ ބާގަނޑުތައް ބައްދަންވީއެވެ. އަދި ސިއްހީ ހިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ އިޖުތިމައީ ވިއުގަ ވަރުގަދަކުރަންވީއެވެ.

ޓެކްސް ފައިސާ އިން ހޭދަކޮށްގެން ގާއިމުކުރެވޭ މިފަދަ ނިޒާމެއްގައި އާންމު މީހާ އާއި ވެރިންނާ ދެމެދު ފަރަގެއް އޮވެގެން ނުވާނެއެވެ. ބޮޑު ކަމެއް ދިމާވެއްޖެ ހާލަތެއްގައި އެކަމަށް ވެސް ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ބޭސްކުރެވޭނެ ފުރުސަތު ހަމަހަމަ ގޮތެއްގައި ކޮންމެ ރައްޔިތަކަށް ވެސް ލިބޭނެ ގޮތަށް ހެލްތު އިންޝުއަރެންސް ނިޒާމު ހަރުދަނާކުރަންޖެހެއެވެ. ބޭސްފަރުވާ އަށް ސަލާންޖަހަންޖެހޭ ހިސާބަށް ކަންކަން ގޮސްފައި ވަނީ އެކަށީގެންވާ ނިޒާމެއް ނެތުމާއި އާންމު މީހާ އާއި ވެރިންގެ ދެމެދުގައި ފަރަގުކުރުން ބޮޑުވެފައިވާތީއެވެ. މިނިވަން މުއައްސަސާއެއްގެ މެންބަރަކަށް، ވަޒީރަކަށް ނުވަތަ މަޖިލީހުގެ މެންބަރަކަށްވީތީ ސަރުކާރުގެ ބަޖެޓުން ވަކި ހެލްތު އިންޝުއަރެންސް ހިދުމަތެއް ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ ވަރަށް ބޮޑު ތަފާތުކުރުމެކެވެ. ދައުލަތުގެ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ލިބޭ ހިދުމަތަށް ވުރެ މޮޅު، އަގު ބޮޑު ހިދުމަތެއް ބޭނުން ނަމަ އެ ފަރާތްތަކުން ވެސް އަމިއްލަ އަށް ހަރަދު ކުރަންވީއެވެ. އެ ބުރަ ދައުލަތަށް ޖައްސައިގެން ނުވާނެއެވެ. އާންމު އިޖުތިމާއީ ސިއްހީ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ރައްޔިތަކަށް ވެސް ހަމަހަމަކަމާ އެކު ފެންވަރު ރަނގަޅު ހިދުމަތެއް ލިބުމަކީ އަސާސީ ހައްގެކެވެ.