ރިޕޯޓް: މެއި 6 ގެ ހަމަލާގެ ރިޕޯޓުން ފެންނަން އޮތީ ސަލާމަތީ ހިދުމަތުގެ ވެރިންގެ އިހްމާލު!

މި އަހަރުގެ މޭ މަހުގެ 6 ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ، ދައުލަތުގެ އެއްބާރުގެ ވެރިޔާ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުންގެ ރައީސް އަދި ރާއްޖޭގެ ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދަށް ދިން ބޮމުގެ ހަމަލާއަކީ އާދައިގެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ގައުމެއްގެ ނިސްބަތުން އެއީ ޓެރަރިޒަމްގެ އެންމެ ވަރުގަދަ ހަމަލާއެވެ. އަދި ފަހުގެ ތާރީހެއްގައި ވެސް ދިވެހި ދައުލަތުގެ ވެރިއަކަށް ދިން އެންމެ ނުރައްކާތެރި ހަމަލާއެވެ. އެ ހަމަލާއާ ގުޅިގެން ގިނަ ބަޔަކު ހައްޔަރުކޮށް ކަމާ ބެހޭ އިދާރާތަކުން ދަނީ ތަހުގީގުކުރަމުންނެވެ. ތަހުގީގު ކުރިއަށްދާ ގޮތާ މެދު މާ ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް ހުރިހާ ފަރާތްތަކެއްގެ ވެސް ކަންބޮޑުވުން ގުޅިފައި އޮތީ އެފަދަ ހަމަލާއެއް ދެވުނު ގޮތަކާ މެދުގައެވެ؟ ސަލާމަތީ ހިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭ މުއައްސަސާތަކުން އެންމެ މަތީ ފެންވަރުގެ ހިދުމަތް ފޯރުކޮށްދެމުން ދަނިކޮށް އެފަދަ ހަމަލާއެއް ދެވުނީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟

ރައީސް ނަޝީދު އަވަހާރަކޮށްލުމަށް، ދިން ނުރައްކާތެރި ޓެރަރިސްޓު ޙަމަލާއާ ގުޅިގެން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ސަލާމަތީ ޚިދުމަތްތަކާބެހޭ ކޮމިޓީން ހިންގާފައިވާ ޕާލަމަންޓަރީ އިންކުއަރީގެ މަސައްކަތް ނިންމިގޮތުގެ ރިޕޯޓު މިހާރު ވަނީ އާންމުކޮށްފައެވެ. މި ރިޕޯޓްގައި ގިނަ ކަންތައްތަކަކަށް ބަލާފައި ވެއެވެ. މި ރިޕޯޓް އެކުލަވައިލުމުގައި އެތައް ބަޔަކު މަޖިލީހަށް ހާޒިރުކޮށް މައުލޫމާތު ހޯދާފައި ވެއެވެ. ކޮމިޓީންކުރި ފުރިހަމަ މަސައްކަތަށް ފަހު ނެރުނު 274 ސަފްހާގެ މި ރިޕޯޓްގައި ސަލާމަތީ ހިދުމަތްތަކުގައި ހުރި ބާގަނޑުތައް ވަރަށް ރަނގަޅަށް ބުނެދީފައި ވެއެވެ. އަދި އެފަދަ ހަމަލާއަކަށް މަގުފަހިވުމުގައި ހުރި ކަންކަން ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން އެކަންކަމުގައި ޒިންމާވާންޖެހޭ ފަރާތްތަކާއި އެ ފަރާތްތަކުން އިހްމާލުވި ކަންކަން ވެސް މި ރިޕޯޓްގައި ވެއެވެ.

advertisement

މި ރިޕޯޓުން އެންމެ ފާހަގަކޮށްލެވުނު އެއްކަމަކީ މިފަދަ ހަމަލާއެއް ދިނުމަށް މަގުފަހިވި ގޮތެވެ. ރިޕޯޓުން އެނގި ސާފުވަނީ އެންމެ ހައި ސެކިއުރިޓީ ދޭންޖެހޭ، ދައުލަތުގެ އެއް ބާރުގެ ވެރިޔާގެ ފުރާނަ ދުއްވާލުމަށް ހަމަލާއެއް ދެވިފައި ވަނީ ލިޔެވި، ކަނޑައަޅާފައި އޮތްު ގޮތަށް އަމަލުކުރެވިފައި ނެތުމުންނެވެ. އަދި މިއީ ނޭނގި ތިއްބައި ދިން ހަމަލާއެއް ނޫން ކަމާއި ހަމަލާގެ އިންޒާރާއި މައުލޫމާތު ވެސް ކަމާ ބެހޭ އިދާރާތަކަށް ލިބިފައި ވަނިކޮށް ދީފައިވާ ހަމަލާއެއްކަން ރިޕޯޓުން އެނގެއެވެ. އެ ގޮތުން 2019 ވަނަ އަހަރު ސުޕްރީމް ކޯޓަށް އަންހެން ފަނޑިޔާރުން އައްޔަންކުރަން މަޖިލީހުން ނިންމުމާ އެކު އެކަމާ އެއްކޮޅަށް ވޯޓު ދޭ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުން މަރާލާނެ ކަމާއި، އޭގެ ތެރެއިން ރައީސް ނަޝީދަކީ ފުރަތަމަ ޓާގެޓްކަމުގެ އިންޒާރު އެމްއެންޑީއެފް އަށް ލިބިފައިވާ ކަމަށް ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ.

އޭގެ ފަހުން 2019 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ ތެރޭގައި ވެސް ރައީސް ނަޝީދު އަވަހާރަކޮށްލާނެ ކަމުގެ އިންޒާރެއް ލިބިގެން އެމްއެންޑީއެފްގެ ސަމާލު ކަމަށް އެކަން އައިސްފައި ވެއެވެ. އޭގެ ފަހުން ޖެހިގެން އައި މަހު ރައީސް ނަޝީދުގެ ބޮލަށް ވަޅިއެއް ޖަހައި މެޔަށް ފުރޯއެއް ޖަހާފައިވާ މަންޒަރު ފެންނަ ގޮތަށް ހަދާފައިވާ ފޮޓޯއެއް ފޭސްބުކް ޕޭޖެއްގައި އާންމުކުރި މައްސަލައެއް ވެސް އެމްއެންޑީއެފްގެ ސަމާލުކަމަށް އައިކަން މި ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ. އަދި 2020 ވަނަ އަހަރުގެ ރޯދަ މަހު ރައީސް ނަޝީދު އަވަހާރަކޮށްލަން ރާވާކަމުގެ މައުލޫމާތު ލިބި ސެކިއުރިޓީ “ހައި” ކުރި ކަމަށް އިންކުއަރީ އަށް މައުލޫމާތު ލިބިފައިވާ ކަމަށް ވެސް ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ. ރައީސް ނަޝީދަށް ހަމަލާ ދިނީ އޭގެ އެއް އަހަރު ފަހުން ނިމިދިޔަ ރޯދަ މަހުގެ ތެރޭގައެވެ.

މީގެ އިތުރުން ރައީސް ނަޝީދު އަވަހާރަކޮށްލަން ފަސް މިލިއަން ރުފިޔާ މީހަކަށް ދިންކަމުގެ މައުލޫމާތު އެމްއެންޑީއެފް އަށް ލިބިފައިވާ ކަމަށް މި ރިޕޯޓްގައި ވެއެވެ. އަދި 2019 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރު މަހުގެ ތެރޭގައި ރައީސް ނަޝީދު އަވަހާރަކޮށްލަން ބޭނުންވާ ހަތިޔާރާއި އެހެނިހެން ތަކެތި ހޯދައި ހަމަޖައްސާފައިވާކަމުގެ މައުލޫމާތު ވެސް އެމްއެންޑީއެފް އަށް ލިބިފައިވެއެވެ. މި ހަމަލާދީފައި ވަނީ މިފަދަ އެތައް އިންޒާރެއް އަދި އެތައް މައުލޫމާތެއް ލިބިފައި ވަނިކޮށެވެ. އަދި ހާއްސަކޮށް ސީދާ މި ހަމަލާއާ ގުޅޭ މައުލޫމާތު ވެސް ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކަށް ކުރިން ލިބިފައިވާކަން މި ރިޕޯޓުން ވަނީ ހާމަވެގެން ގޮސްފައެވެ.

ރިޕޯޓްގައި ބުނެފައި ވަނީ ރައީސް ނަޝީދު އަވަހާރަކޮށްލަން އުޅޭކަމުގެ މައުލޫމާތު މޭ 3 ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ މީހެއްގެ ފަރާތުން މަޖިލީހުގެ ހުޅުދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު އިލްޔާސް ލަބީބަށް ލިބިވަޑައިގަތުމާ އެކު އެ ވާހަކަ ރައީސް ނަޝީދު އަރިހުގައި ދަންނަވައި، އަދި އެމަނިކުފާނުގެ އިރުޝާދާ އެކު ޑިފެންސް މިނިސްޓަރު މާރިޔާ އަހްމަދު ދީދީއާ އެ މައުލޫމާތު ހިއްސާކުރެއްވި ކަމަށެވެ.

“އަޅުގަނޑު ދެންނެވިން ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ދުއްވާލަންވެގެން ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ބަޔަކަށް ޓާސްކެއް ދީފިޔޭ، މިހާރު އެ މީހުން އެ ޓާސްކް ނަގައިފިޔޭ. އަޅުގަނޑުގެ ރައްޓެއްސެކޭ މި މައުލޫމާތު ދިނީ. އަޅުގަނޑާ ބައްދަލުކޮށްފައި ވެސް އެ ވާހަކަ އަޅުގަނޑު ކައިރި ދެއްކިއޭ. އަދި އެ މީހުން އެ ޓާސްކް ނެގީ 3 މިލިއަން ޑޮލަރަށް ކަމަށް އަޅުގަނޑު ދެންނެވިން. އަދި މިހާރު އޭނަ ބުނި ގޮތުން އެ މީހުން ކުރާ ކަމަކީ އެޑްވާންސް ޕޭމަންޓް ދިނުމުގެ ނެގޯސިއޭޝަން ކަމަށް،” ކޮމިޓީގައި އިލްޔާސް ލަބީބް ވިދާޅުވި ކަމަށް އިންކުއަރީ ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ.
އެކަމާ ބެހޭ ގޮތުން ކޮމިޓީގެ މެންބަރުން މާރިޔާއާ ކުރެއްވި ސުވާލުތަކުން ދޭހަވީ ލަބީބްގެ އެ ވާހަކަތައް އެހާ ސީރިއަސްކޮށް އެކަމަނާ ނުނަންގަވާ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް ސުވާލަކީ އެހާ ގިނަ އިންޒާރުތައް ލިބި އަދި ސެކިއުރިޓީ ލެވެލް ވެސް އެންމެ މައްޗަށް ޖައްސާފައި ވަނިކޮށް އެ ވާހަކަތައް ޑިފެންސް މިނިސްޓަރު ސީރިއަސްކޮށް ނުނެންގެވީ ކީއްވެގެންބާ އެވެ؟

“މާ ގިނައިރު ދެއްކެވި ވާހަކައެއް ނޫން. ހަމަ ވަރަށް ސިމްޕަލްކޮށް ވިދާޅުވެފައި ދެން ބޭއްވެވީ. ދެން މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދެއްވައްޗޭ. އިތުރު ފޯނު ކޯލެއް، އެ އެއްޗެއްގެ ވާހަކައެއް، ގުޅޭނެ ގޮތެއް އެކަހަލަ ފޯރުކޮށްދޭށޭ އަޅުގަނޑު ދެންނެވީމާ ދެންނެވީ އެ ވާހަކަ އަށް ‘އާން! ބަލާނަމޭ’ ވިދާޅުވެފައި ބޭއްވެވީ. ރައީސަށް ބަލައްޗޭ ވިދާޅުވީ، އެންމެ ފަހުން ވެސް،” ކޮމިޓީގައި މާރިޔާ ވިދާޅުވިއެވެ.

އެފަދަ މައުލޫމާތެއް ލިބިވަޑައިގަތުމުން އިލްޔާސް ލަބީބް އެ ވަނީ އެ މައުލޫމާތު ރައީސްގެ ސަލާމަތީ ކަންކަން ބަލަހައްޓާ ވުޒާރާގެ އެންމެ އިސްވެރިޔާ އަށް ފޯރުކޮށްދެއްވާފައެވެ. އެއާ ބެހޭ އިތުރު މައުލޫމާތު ހޯދުމަކީ އެ މުއައްސަސާގެ ޒިންމާއެކެވެ. އަދި އެކަން ސީރިއަސްކޮށް ނަގައި ތަހުގީގެއް ކުރަން އޮތް ނަމަ ފުލުހުންނާ ގުޅިގެން ވިޔަސް ތަހުގީގުކުރުމަކީ ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. އެވަރު ނުވާ ނަމަ މެންބަރު އެދިވަޑައިގެންނެވި ގޮތަށް “ރައީސް އަށް ބެލުނު” ނަމަ ވެސް މި ހަމަލާ ހުއްޓުވުނީހެވެ.

އެފަދަ ވަރުގަދަ އިންޒާރެއް އަދި މައުލޫމާތެއް ލިބިފައި ވަނިކޮށް ރައީސް ނަޝީދުގެ ހަށިކޮޅަށް ގިނަ ޒަހަމްތަކެއް ލިބިގެން ދިޔަ ހަމަލާ ދިން މަންޒަރުގެ ވީޑިއޯ ބެލި ކޮންމެ މީހަކަށް ވެސް އިއްތިފާގު ވެވެން އޮތީ އެއީ ބައެއްގެ އިހްމާލުން ކުރިމަތިވި ކަމެއް ކަމެކެވެ. އެންމެ ބޮޑު އިހްމާލެއް އޮތީ އެ މައުލޫމާތު ކުރިން ލިބިވަޑައިގެން ހުންނަވައި މާބޮޑު ކަމަކަށް ނުހެއްދެވި ޑިފެންސް މިނިސްޓަރު މާރިޔާގެއެވެ. އަދި ރައީސް ނަޝީދަށް ފޯރުކޮށްދޭންޖެހޭ ސަލާމަތީ ހިދުމަތްތައް އިންތިޒާމްކުރަންޖެހޭ ފަރާތްތަކެވެ.

ހަމައެއާ އެކުއެކީގައި ރިޕޯޓުން ފާހަގަވި އަނެއް ކަމަކީ މި ހަމަލާ ދީފައި ވަނީ އެމްއެންޑީއެފްއެކޭ އެއްގޮތަށް ފުލުހުންނަށް ވެސް މިފަދަ އެތައް އިންޒާރުތަކެއް ލިބިފައިވަނިކޮށް ކަމެކެވެ. އޭގެ އިތުރުން ކޮވިޑްގެ ހާލަތާ ގުޅިގެން މާލޭ ސަރަހައްދުގައި ކާފިއު ހިންގާފައިވުމުން މާލޭގެ މަގުތަކާއި ސަރަހައްދުތައް ފުލުހުން ބަލަހައްޓަމުން ދިޔަ ދަނޑިވަޅެއްގައި ފުލުހުންގެ އިންޓެލިޖެންސަށް ހިލަމެއް ވެސް ނެތި މިފަދަ ބޮޑު ޓެރަރިސްޓް ހަމަލާއެއް މާލޭގެ އެންމެ ކާރޫބާރޫ ބޮޑު މަގު ކަމަށްވާ މަޖީދީ މަގުގައި ދިނުމަކީ ހައިރާންވާންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ފުލުހުންގެ އިންޓެލިޖެންސްގެ ހިދުމަތުގައި ބޮޑެތި ގޯސްތަކެއް ހުރިކަން ރިޕޯޓުން ވަނީ ފާހަގަކުރެވިފައެވެ. އެ އިންތިޒާމްތައް ހަމަޖެއްސުމުގެ ޒިންމާ އޮތް ފަރާތްތަކުން އެކަމާ މެދު އިހްމާލުވެފައިވާކަން މި ރިޕޯޓުން އެނގެއެވެ. އެހެންކަމުން ޒިންމާ އުފުލުމުގައި އިހްމާލުވި ފަރާތްތަކުގެ ލިސްޓުން ފުލުހުންގެ އިދާރާގެ ވެރިންނާއި އެ އިދާރާގެ ބެލެނިވެރި ފަރާތް ކަމަށްވާ ހޯމް މިނިސްޓްރީގެ ވަޒީރު ޝެއިޚް އިމްރާން އަބްދުﷲ ވެސް ނެއްޓިގެން ނުދެއެވެ.

މި ވަރުގެ ބޮޑު އިންކުއަރީއަކަށް ފަހު އެކުލަވާލާފައިވާ ރިޕޯޓްގައި ގިނަ ގުނަ ކަންތައްތަކެއް ފާހަގަކޮށްފައިވާ އިރު ދެން އޮތް މަރުހަލާއަކީ އެކަންކަން އިސްލާހްކުރުމެވެ. ސަރުކާރުން ބުނެފައި ވަނީ އެކަންކަން ބަލަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ. ބައެއް ފަރާތްތަކުން ދެކޭ ގޮތުގައި މިކަމުގައި ވެސް ސަރުކާރުގެ ސްޕީޑް ވަރަށް ބޮޑަށް ލަހެވެ. އެކަމުގެ ހިތްހަމަނުޖެހުން އެމްޑީޕީގެ ބައެއް މެންބަރުންގެ ވެސް އެބަ އޮތެވެ. މަޖިލީހުން އެކުލަވައިލި ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަންކަން އިސްލާހުކޮށް ތަންފީޒުކުރުމަށް ރައީސް އިބްރާހީމް މުހައްމަދު ސޯލިހް އަވަސް ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅުއްވަން އެބަޖެހެއެވެ. އީދު ބަންދު އައި އިތުރު މަހެއް ނިމިގެން ދިއުމުގެ ކުރިން ޒިންމާވާ ފަރާތްތައް ޒިންމާކުރަވަން ޖެހެއެވެ. ރިޕޯޓުން އެނގޭ ކަމަކީ ސަލާމަތީ ހިދުމަތްތަކުގެ ވެރިން އިހްމާލުވެފައިވާ ކަމެވެ. ރައީސް އިތުބާރު ކުރައްވާފައި އެ ބޭފުޅުންނާ ހަވާލުކުރެއްވި މަސައްކަތް ހެޔޮ ގޮތުގައި ކުރައްވާފައި ނުވާ ކަމެވެ. އެހެންކަމުން އެކަމުގެ އިސްލާހް ހަމަ އިހްމާލުވި ފަރާތްތަކަށް ކުރެވިދާނެބާއެވެ؟ އެކަން އިސްލާހްކުރަން ފަށަންޖެހޭ ހިސާބަކީ އެ ފަރާތްތައް މަގާމުތަކުން ދުރުކުރުމެވެ. އެހެންކަމުން އޮތީ ދެ ގޮތެކެވެ. އެއް ގޮތަކީ ސަލާމަތީ ހިދުމަތްތަކުގެ ބެލެނިވެރި ވުޒާރާތަކުގެ ވެރިން މަގާމުން އަމިއްލަފުޅަށް އިސްތިއުފާ ދެއްވުމެވެ. އެކަން ނުކުރައްވާ ނަމަ އެ ބޭފުޅުން ރަނގަޅު ގޮތުގައި ޒިންމާ އަދާނުކުރެއްވީތީ މަގާމުން ވަކިކުރަންޖެހެއެވެ. އެއީ ރައީސް ކުރައްވަންޖެހިވަޑައިގަންނަވާ ކަމެވެ. ރައީސް އެކަމަށް ފަސްޖެހިވަޑައިގަންނަވާ ނަމަ މަޖިލީހުން އެކަން ކުރަންޖެހެއެވެ. އިހްމާލުން ހިނގި ކަމެއްގައި އިހްމާލުވި ބަޔަކު ވެސް ތިބޭނެއެވެ. އެހެން ކަމަށްވާ ނަަމަ ޒިންމާވާނެ ބަޔަކު ވެސް ތިބޭނެއެވެ.