ދާޖަހައިގެން މަސްވެރިކަން ކުރުމަކީ ތިމާޗެއްޓާ ރައްޓެހި ގޮތެއް ނޫން!

ހަލާކުކުރަނިވި މަސްވެރިކަމުގެ ޓެކްނިކްތަކުގެ ވާހަކަ އާންމުކޮށް ދައްކާއިރު، އެންމެނަށްވެސް މި އިޝާރާތް ކުރަނީ، ސީބެޑް ހަލާކުވުމާއި، ސްޕީޝީޒް އޯވާ އެކްސްޕްލޮއިޓޭޝަން، ނޫނިއްޔާ ސިލެކްޓިވް ފިޝިންގެ ވާހަކަ އެވެ.

މިދިޔަ ޖޫން މަހުގެ އަށް ވަނަ ދުވަހަކީ، ދުނިޔޭގެ ކަނޑުތަކުގެ ދުވަސް ކަމަށްވާއިރު، މި ދުވަހުގެ މަގުސަދަކީ، ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކޮށް، މިހާރުގެ ހާލަތަށް ހައްލެއް ހޯދައި ދިނުމެވެ.

advertisement

ކަނޑުގެ އެސިޑިފިކޭޝަން ދަނީ ވަރަށް ބާރު ސްޕީޑެއްގައި އިތުރުވަމުންދާއިރު އެފް.އޭ.އޯ އިން ބުނާގޮތުގައި “މަސްވެރިކަމުގެ މެނޭޖްމަންޓް ގެ ފަރާތުން ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމާއި، ފަގީރުކަން ނައްތާލުމާއި، ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްގީގެ ރޮނގުން މަސްވެރިކަމުގެ ވަސީލަތްތަކުގެ ކޮލިޓީ، ޑައިވަސިޓީ އަދި ލިބެންހުރި މިންވަރު އެކަށީގެންވާ މިންވަރަކަށް މިހާރުގެ ޖީލުތަކަށާއި އަންނަން އޮތް ޖީލުތަކަށް އެކަށީގެންވާ މިންވަރަކަށް ދެމެހެއްޓުމަށް ބާރުއަޅަންވާނެއެވެ. ސްޓޭޓް މި ރެކޮމެންޑޭޝަންތައް ދިން ނަމަވެސް ހަގީގީ ހާލަތު ވަރަށް ތަފާތެވެ.

ހަލާކުކުރަނިވި މަސްވެރިކަމުގެ ބާވަތްތައް:

ޓްރޯލިން: އޭގައި އެކުލެވިގެންވަނީ ބޮޑެތި ނެޓްތައް ސީބެޑްގެ ތެރެއަށް އެއްލާލުމެވެ. އެއީ ބެލާސްޓްކޮށް، އޭގެ ކަލެކްޝަނަށް ދަމައިގަނެ، އޭގެ މަގުގައި ހުރި ހުރިހާ އެއްޗެއް ހިފަހައްޓައިދޭ ގޮތަށެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އެއްވެސް ފައިދާއެއް ނުކުރާނެ ބާވަތްތަކާއި މުރަކަ ހަލާކުވުން ފަދަ ބާވަތްތައް ހިމެނެ އެވެ.

އެއީ އެންމެ މަދުން ސިލެކްޓިވް މަސްވެރިކަން ކުރާ އެއް މެތަޑެވެ. އަދި ކަނޑުގެ އަޑިއަށް ވަރަށް ގެއްލުން ހުރި މެތަޑެކެވެ. އެއީ އާދަޔާ ހިލާފަށް ހުޅަނގުގެ ބާވަތެއްގެ މަސްވެރިކަމެކެވެ. ނުރައްކަލަށް ހުށަހެޅިފައިވާ އެތައް ބާވަތެއްގެ، އަދި ނުރައްކަލަށް ހުށަހެޅިފައިވާ ބާވަތްތައްވެސް، އެއްވެސް ސަބަބެއްނެތި އަތުލައިގަނެ، އެތައް ފަހަރަކު މިހާރުވެސް މަރުވެފައިވާއިރު، އަލުން އަނބުރާ ކަނޑުގެ ތެރެއަށް އެއްލާލައެވެ.

މި “ކޮލެޓަރަލް” ގެއްލުންތައް – ބައެއް ހާލަތްތަކުގައި ބައިކެޗް –ރީޗް -ރީޗް 80 ޕަސެންޓު ނުވަތަ ކޮންމެ ކެޕްޗާ އެއްގައި 90 ޕަސެންޓު ވޮލިއުމް ވެސް އުކާލާފައިވާ ކަމަށް ޑަބްލިއުޑަބްލިއުއެފް އިން ދާދި ފަހުން ކުރި ދިރާސާއަކުން އަންދާޒާ ކުރެވިފައިވީނަމަވެސް، އެވްރެޖްކޮށް މިކަން 40 ޕަސެންޓުގައި ހުންނާނެ ކަމަށް ޑަބްލިއުޑަބްލިއުޑަބްލިއުއެފް އިން ވަނީ އަންދާޒާ ކޮށްފައެވެ. މި ނެޓްތައް 2000 މީޓަރާއި ހަމައަށް ފުންމިނުގައި މަސައްކަތް ކުރެވިދާނެ އެވެ. އަދި ތިއަރީގައި ވާގޮތުން މި ނެޓްތަކުން އެސްކޭޕް ޑިވައިސްއެއް ގެންގުޅެން ޖެހެނީ ވަރަށް ޒުވާން ކޮށް ހުންނަ މަސްތައް ދޫކޮށްލާށެވެ.

ބްލާސްޓް ފިޝިން: މިބާވަތުގެ މަސްވެރިކަމެއްގައި، މަސްމަދަރުސާއެއް ފެންނައިރު، އެކްސްޕްލޯސިވް އެއް ފަނާކުރަނިވި މަސްބާނަނީ، ދެން ޑައިވަރުން އެއްކުރަނީ އެވެ. މިބާވަތުގެ މަސްވެރިކަމަކީ ސިލެކްޓިވް މަސްވެރިކަމެއް ވެސް ނޫނެވެ. އަދި ކަނޑުގެ ގޮނޑުދޮށްތައް ވެސް ހަލާކުކޮށްލާ މަސްވެރިކަމެކެވެ. މުރަކަ ފަރުތައް މުޅިން އާލާވާން އެތައް ޒަމާނެއް ނަގާ ކަމަށް ވިސްނާނަމަ މިއީ ވަރަށް ބިރުވެރި ކަމެކެވެ.

ސައިނައިޑް މަސްވެރިކަން: މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި މިމަސައްކަތް ކުރަނީ ދެކުނު އިރުމަތީ އޭޝިޔާގައި، ފިލިޕީންސް ނުވަތަ އިންޑޮނޭޝިޔާ ފަދަ ގައުމުތަކުގައެވެ. މައިގަނޑު މައްސަލަ ދިމާވީ ފެށުމުގައި ބޭނުންކުރި ވެޖިޓަލް މާއްދާތަކުގެ ބަދަލުގައި ކެމިކަލް ޕެސްޓިސައިޑްސް އާއި ސައިނައިޑް ބޭނުންކުރަން ފެށުމުންނެވެ. މިއީ އެހެން ބާވަތްތަކުގެ މީހުން މަރުވުމާއި، އަދި ހަމަކަށަވަރުންވެސް މުރަކައިން ބޭރުވާ ކަމެއް ނޫނެވެ.

ސެއިން މަސްވެރިކަން: މިބާވަތުގެ މަސްވެރިކަން އެކުލެވިގެންވަނީ ނެޓް ބޭނުންކޮށްގެން މަހުގެ ވަށައިގެންވާ މަދަރުސާތަކުގެ މައްޗަށެވެ. ނަމަވެސް މިމަސްތަކުގެ މެދުގައި އުކާލެވިފައިވާ މަސްތަކުގެ ތެރޭގައި، ޒުވާން ނުވަތަ ކުދި މަސްތައް ނުހިމެނޭކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.

ލޯންގްލައިން މަސްވެރިކަން ނުވަތަ ލޭނު އަޅައިގެން ބޮޑުކަންނެލީގެ މަސްވެރިކަން ކުރުން: ލޭނު އަޅައިގެން ބޮޑުކަންނެލީގެ މަސްވެރިކަން ކުރުމަކީ އެހެން ބާވަތްތަކުގެ މަސްވެރިކަމަށްވުރެ ތަންކޮޅެއް ސިލެކްޓިވްކޮށް ކުރާ މަސްވެރިކަމެކެވެ. ނަމަވެސް މިއީ ވެލާ ކަހަނބު އަދި އެހެނިހެން ބާވަތްތަކަށް ވެސް ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިކުރުވާ އެއްޗެކެވެ.

ޑްރިފްޓް ނެޓްކުރުން: ނެޓްތައް އެޑްރިފްޓްވެ، އެނެޓްތައް ހުރަސްކޮށް، އެނެޓްތައް ހުރަސްކޮށް އަންނަ ކޮންމެ ދިރޭ އެއްޗެއް އަތުލައިގަނެ، އެތަކެއްޗަށް “ޑެތު ކާޓެއިންސް” ގެ ނަމުންވެސް ނަންދެއެވެ. އަދި 50 ކިލޯމީޓަރުގެ ދިގު މިނުގައި 50 ކިލޯމީޓަރު ހުރެދާނެ ކަމަށާއި 90ގެ އަހަރުތަކުގައި އެ ތަކެތި ބޭނުން ކުރުން ފުޅާވެގެން ދިޔަ އިރު، ނެޓްތަކުގެ ތެރޭގައި އަހަރެއްގެ މައްޗަށް 10،000 އެއްހާ ސީޓަސީން މަރުވާ ކަމަށް އިންޓަނޭޝަނަލް ވެލިންގް ކޮމިޝަނުން ބުނެ އެވެ. އަދި މި ސަބަބަށްޓަކައި 1992 ވަނަ އަހަރު އދ އިން ވަނީ 2.5 ކިލޯމީޓަރަށްވުރެ ދިގު ނެޓްތައް ފެތިގެން ދިޔުން މަނާ ކޮށްފަ އެވެ.

ގޯސްޓް ފިޝިން: މިއީ ކޮންމެ އެސްއީ އަކަށް މަސްވެރިކަން ކުރާ ގޮތެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް މިބަސް ބޭނުންކުރެވެނީ ދޫކޮށްލެވިފައިވާ ނެޓްތަކާއި އެހެނިހެން ކަނޑުގެ މަސްވެރިކަމަށް ބޭނުންކުރާ އާލާތްތައް ކަމަށްވާތީ، މިވައްތަރުގެ (ބޮޑެތި ސީޓަސީން ނުވަތަ މެމަލްތައް ވެސް) އަތުލައިގަތުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ދެއެވެ. މި ގޯ އެޑްރިފްޓް އަދި ސްޕީޝީޒްތައް ހިފަހައްޓައި، އަދި މިބާވަތްތަކަކީ ވަރަށް ރެސިސްޓެންޓް މެޓީރިއަލްސް އެކުލެވޭ ތަކެއްޗަށް ވާތީ، މިބާވަތްތައް ހިފަހައްޓަ އެވެ.

ދެމެހެއްޓެނިވި މަސްވެރިކަމުގެ ޓެކްނިކަކީ ކޮބާ؟

ހާއްސަކޮށް އާޓިފިޝިން، ނުވަތަ ވަކި ޝަރުތުތަކެއް ފުރިހަމަވާ މަސްވެރިކަން.

ބާވަތްތައް ހިޔާރުކުރުން: މަހުގެ ބާވަތްތަކާއެކު އެއްވެސް ރަހުމެއްނެތި މަސްވެރިކަން ކުރުމުގެ ގޮތްތައް ބޭނުންނުކުރުމާއި، ޒުވާން ކުދިން ނުވަތަ އޯވައެކްސްޕްލޮއިޓް ކޮށްފައިވާ ބާވަތްތައް އަތުލައިނުލުމެވެ.

ދެމެހެއްޓެނިވި މަސްވެރިކަމުގެ މޮޑެލްތައް:

އަތުލައިގަނެވޭނެ ބާވަތްތަކުގެ ފުންމިނާއި، ވެލާ ކަހަނބު ނުވަތަ އެނޫންވެސް ބާވަތެއް ނުހިފެހެއްޓޭ ވައްތަރުގެ ހޯކްގެ ބާވަތްތަކަށް ބަލާއިރު، ފުންމިން ރަނގަޅަށް މިންކުރާ މަސްވެރިކަމެވެ.

މަސްޓްރެޕްސް: މިއީ މާ ބޮޑަށް ސިލެކްޓިވް އަދި ހިފެހެއްޓުމަށް ރަނގަޅު ފިޔަވަޅުތަކެއް، މިސާލަކަށް ލޮބްސްޓާ، އޮކްޓޯޕާސް، ފަދަ ތަކެއްޗެވެ.

ހުކް އެންޑް ރޮޑް: މަސްތަކަށް ސްޓްރެސް ކުޑަވުމާއި މާ ބޮޑަށް ސިލެކްޓިވް ނުވާ ކަހަލަ މަސްވެރިކަން.

ޓްރޯލިން ފަދަ ގޮތްތަކުގައި، މަސްބާނާ މަހުގެ 42 ޕަސެންޓާއި ހަމައަށް މަސްތައް އަލުން ކަނޑުގެ ތެރެއަށް އުކާލާއިރު، މި އިންސައްތަ ތިން ޕަސެންޓަށް ތިރިވަނީ ފަންނާނުންގެ މަސްވެރިކަމާއެކުގައެވެ. ފަންނާނުންގެ މަސްވެރިކަމަށް އިތުރު އެހީ ބޭނުންވެ އެވެ.