ބިން ހިއްކަނީ ރައްޔިތުންނަށް ގޯތި ކަނޑަންތަ ނުވަތަ ކަޓު ނަގަންތަ؟

1921 ހިސާބުގައި ވެސް މާލެ އޮތީ ފުރިފައި ކަމަށާއި، ރާއްޖޭގެ އެހެން ރަށްތަކުގައި މީހުންނަށް އުޅެވޭނެ ގޮތް ހަމަޖައްސަން ޖެހޭ ކަމަށް އެޗްސީޕީ ބެލް އޭނާ ރާއްޖެއާއި ބެހޭގޮތުން ލިޔުނު ފޮތުގައި ވެއެވެ. ނަމަވެސް ރާއްޖޭގައި ގުދުރަތީ ރަށްތައް ހުއްޓައި މާލެ ކައިރީ ފަޅު ހިއްކަން ފުރަތަމަ ފެށީ ނާސިރުގެ ވެރިކަމުގައި 1960 ހިސާބުގައި ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އޭރު އޮންނަ ގޮތަކީ އެމީހަކު ހިއްކި ބިމެއް އޮންނަނީ އެމީހަކަށެވެ. އެންމެ ބޮޑު ހިއްކުމަކަށް ހިއްކާފައިވަނީ އެއާޕޯޓު ހަދަން ހިއްކި ހުޅުލޭ ފަޅެވެ. އޭގެ ފަހުން މައުމޫނުގެ ވެރިކަމުގައި ވެސް ރާއްޖޭގެ އެކި ރަށްތައް ހިއްކަމުން އައިސްފައިވެއެވެ. 2008 ވަނަ އަހަރު އެވެރިކަން ނިމި ދެން އައި ސަރުކާރުތަކުން ވަނީ ރާއްޖޭގެ ތާރީހުގައި ވެސް ބިން ނުހިއްކާ މިންވަރަށް ކުޑަ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ގިނަ ބިންތަކެއް ހިއްކާފައެވެ.

ރައްޔިތުންނަށް ދިނުމަށް ކަމަށް ބުނެ ހިއްކާ ބިންތައް ފަޅަށް! މިވަނީ ކިހިނެތް؟

ހިއްކާ ކޮންމެ ބިމަކީވެސް އެ ބިމެއް ނުހިއްކައި ތަރައްގީގެ މަޝްރޫއުތައް ނުހިންގޭނެ ކަމަށް ބުނެ ހިއްކާ ބިންތަކެވެ. ނަމަވެސް ރާއްޖޭގެ ރަށްރަށުގެ ތެރެއިން މިހާތަނަށް ހިއްކި ބިމަކުން ގޯތި ކަނޑާފައި ވަނީ ދެތިން ރަށެއްގައެވެ. ގޯތި ނުލިބުމުގެ ސަބަބުން ގެދޮރުގެ ދަތިކަން ތަހައްމަލުކުރަމުން އަންނަ މީހުން ރަށްރަށުގައި ވަރަށް ގިނަ ކަމަށް މަލްޓިޑައިމެންޝަނަލް ޕޮވަޓީ ރިޕޯޓުން ފާހަނގަވެއެވެ.

advertisement

ދާދި މިދާކަށް ދުވަހު އީޕީއޭ އިން ހާމަކޮށްފައިވާ ގޮތުން މިދިޔަ 20 އަހަރުތެރޭގައި 50 އަށް ވުރެ ގިނަ ބިން (150 އަކަ ކިލޯމީޓަރު) އެކި ބޭނުންތަކަށް ހިއްކާފައި ވާއިރު، އޭގެތެރެއިން ބައެއް ބިންތައް އަދިވެސް ބޭނުން ނުކޮށް އެބަހުއްޓެވެ. ސުވާލަކީ އަވަސް އަރުވާލައިގެން ކޮންމެ ސަރުކާރަކުން ވެސް ބިން ހިއްކުމާއި، ފަޅު ފުން ކުރުމާއި، ބަނދަރު ހެދުން އިސް ކުރަނީ ކީއްވެގެންތޯއެވެ؟ މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި އެކުއެކީގައި އިގްތިސާދީގޮތުންވެސް ނުހަނު ބޮޑު އަޑިގަނޑަކާއި ދިމާލަށް މުޅި ދުނިޔެވެސް ދީލާފައިވާއިރު ދައުލަތުން އެތައް ބިލިޔަން ޑޮލަރެއް ހަރަދުކޮށްގެން ފަޅުތަކާއި ފަރުތައް ގޮއްވައި ބިން ހިއްކުމުގެ ބޭނުމެއް އެބައޮތް ހެއްޔެވެ؟

މުޅި ދުނިޔެވެސް މިއަންނަނީ މީގެ ކުރިން ދެކެފައިނުވާ ފަދަ ބިރުވެރި މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ކުރިމަތިލަމުންނެވެ. ކްލައިމެޓް ފަނޑުތަކުންނާއި މާލީ އެކި އިދާރާތަކުން މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ގުޅިގެން ދޫކުރާ ލޯނާއި އެހީ ހޯދުމަށް ސަރުކާރުން އަންނަނީ ކެނޑިނޭޅި މަސައްކަތްތައް ކުރަމުންނެވެ. ނަމަވެސް އަނެއްކޮޅުން ބާރުމިނުގައި އަންނަނީ “ތަރައްގީ”ގެ ނަމުގައި ރާއްޖޭގެ ހަތަރުބިތުގައިވާ ގުދުތަރީ ރައްކާތެރިކަމުގެ ފަށަލަތައް ނައްތަމުން، ފަޅުތަކާއި ފަރުތައް ހަލާކުކޮށް ބިން ހިއްކަމުންނެވެ. މިކަން ދެކޮޅު ޖެހޭނެ ގޮތެއް އެބަފެނޭތޯއެވެ؟

ކުރު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި މަސައްކަތް ނިންމައި މިލިޔަނުން ފައިސާ!

ބިން ހިއްކުމާއި މަގު ހެދުމާއި ފަޅު ފުންކުރުން ފަދަ މަޝްރޫއުތަކަކީ ކުރު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ނިންމުމަށްފަހު، މަޝްރޫއު ހިންގާ ފަރާތަށް އަވަހަށް ފައިސާ ލިބޭ މަޝަރޫއުތަކެވެ. މިފަދަ މަޝްރޫއުތަކަކީ އެފަދަ މަސައްކަތްތަކަށް މާބޮޑު ކޮމްޕެޓިޝަންއެއް އޮންނަ މަސައްކަތްތަކެއް ނޫނެވެ.

މިސާލަކަށް، ފަޅު ފުން ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާ މާގިނަ ކުންފުނިތަކެއް ރާއްޖޭގައި ނެތެވެ. ބިން ހިއްކާ ގިނަ ބަޔަކުނެތެވެ. މިފަދަ މަސައްކަތްތައް ހިންގަނީ ސަރުކާރުގެ އެތެރޭގައި ތިބި މަދު ބަޔަކާއި މަޖިލިސް މެމްބަރުންގެ މަސްލަހަތު އޮންނަ ކުންފުނިތަކާއި އެފަދަ ފަރާތްތަކުގެ ގާތް މީހުންގެ ކުންފުނިތަކަކުންނެވެ.

އެހެންކަމުން ގިނަގިނައިން މިފަދަ ޕްރޮޖެކްޓުތައް ހިންގުމަކީ ސަރުކާރުގެ ބޮޑުންނާއި މަޖިލިސް މެމްބަރުންގެ ޖީބަށް މިލިޔަނުން ފައިސާ ވަންނާނެ ކަމެކެވެ. ވެށި ހަލާކު ކުރިވަރަކަށް ބާރުގަދަ ނުފޫޒުގަދަ ސިޔާސީ ފަރާތްތަކަށް މުއްސަނދި ވާނަމަ ތަރައްގީކަމުގައި އެބަޔަކު ޕްރޮމޯޓޫ ކުރާނީ ވެސް ފަނާކުރުވަނިވި މަޝްރޫއުތައް ނޫންތޯއެވެ. ވީމާ، ބިން ހިއްކުމަކީ ރައްޔިތުންނަށް ގޯތި ދިނުމަށްޓަކައި ހިންގާ ޕްރޮޖެކްޓުތަކެއް ކަމަށް ބެލެވެން އެބައޮތް ހެއްޔެވެ؟