ކޮވިޑް ޓެސްޓްގެ އާ އުފެއްދުންތަކަށް ހުއްދަ ދޭން އެޗްޕީއޭ އިން ފަސްޖެހެނީ ކީއްވެ؟

ކޮވިޑް-19 އަކީ މުޅި ދުނިޔެ އަށް ވެސް އާ ބައްޔެކެވެ. މި ބަލިމަޑުކަން މިހާރު މިއޮތް ހިސާބަށް ހިނގައިދާނެ ކަމަށް މީގެ ކުރިން ލަފާކުރެވިފައެއް ވެސް ނުވެއެވެ. ނަމަވެސް ކޮވިޑް-19 ވެގެން ގޮސްފައި ވަނީ މުޅި ދުނިޔެ ހުއްޓުމަކަށް ގެނެސް އިގްތިސާދުތައް ކުޑަކަކޫ މައްޗަށް ތިރިކުރި ބަލިމަޑުކަމަކަށެވެ. އެހެންކަމުން މި ބަލިން ސަލާމަތްވެވޭނެ ގޮތްތައް ހޯދުމަށް ދުނިޔޭގެ ގައުމުތަކުން އަންނަނީ ބުރަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންނެވެ. ސަރުކާރުތަކުގެ އެހީގައި އަމިއްލަ ކުންފުނިތަކާއި ސައިންސްވެރިން ވެސް ރެއާ ދުވާލު އަންނަނީ މަސައްކަތްކުރަމުންނެވެ. މި ބަލިމަޑުކަމުގައި 10 ވަރަކަށް މަސް ވެގެންދާއިރު އާ ހޯދުންތަކާއި އާ އިޖާދުތައް ވަނީ މާކެޓަށް ނުކުމެފައެވެ. އާ ކަމަކަށްވާތީ މިއިން ކޮންމެ އެއްޗަކީ ވެސް ތަޖުރިބާގެ މަރުހަލާތައް ކަޑައްތުކުރާ އާލާތްތަކެވެ. ނަމަވެސް ކަމާ ބެހޭ ތަކުރިބާކަރުންގެ ރުހުން ލިބުމާ އެކު ކޮންމެ ބަޔަކު ވެސް އަވަސްވެގަންނަނީ އެ އުފެއްދުމެއް ހޯދުމަށެވެ. އެއީ ޓެސްޓް ކިޓް ކަމުގައި ވިޔަސް އަދި ވެކްސިން ކަމުގައި ވިޔަސް ވާދަވެރިކަން ބޮޑެވެ.

މިފަދަ އާލާތްތައް ރާއްޖެ އަށް ލިބުމުގެ މަގު ވެސް ކޮންމެވެސް ސިފައެއްގައި ވަނީ ތަނަވަސްވެގެން ގޮސްފައެވެ. އެ ގޮތުން މުޅި ދުނިޔޭގައި ވެސް ތަދު އެއްޗަކަށް ވެފައިވާ ވެންޓިލޭޓަރުތަކާއި ކޮވިޑް-19 އަށް ޓެސްޓްކުރާ ޒަމާނީ މެޝިންތަކާއި އާލާތްތައް ވެސް ރާއްޖެއަށް އަންނަނީ ލިބެމުންނެވެ. ސިއްހީ ދާއިރާ އަށް ބޭނުންވާ ގިނަ އަދަދެއްގެ ސާމާނު ރާއްޖެ އަށް އެތެރެކުރާ މެޑްޓެކް ކުންފުނިން ވެސް އަންނަނީ މިފަދަ އާލާތްތައް ރާއްޖެ އަށް އެތެރެކުރަމުންނެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ސިއްހަތާ ބެހޭ އިދާރާތަކުގެ ބޭނުންތަކަށް އެ ފަރާތްތަކުން އޯޑަރު ދޭ އާލާތްތަކާއި ކޮވިޑް-19އާ ދެކޮޅަށް ކުރާ ހަނގުރާމައިގައި މަސައްކަތްތައް އަވަސްކުރުމަށް ބޭނުންކުރާނެ އެކި އާލާތްތައް ވެސް އެ ކުންފުނިން އަންނަނީ ރާއްޖެ އަށް އެތެރެކުރަމުންނެވެ. އެ ގޮތުން ކުޑަ ވަގުތުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ޓެސްޓްގެ ނަތީޖާ ނެރޭ ޕީސީއާރު މެޝިންތަކާއި 15 މިނިޓްގެ ތެރޭގައި ނަތީޖާ ނެރެވޭ އެންޓިޖެން ޓެސްޓް ކިޓް ހިމެނެއެވެ.

advertisement

މިފަދަ ބައެއް އާލާތްތަކަކީ ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކުގެ ހުއްދަ ނެތި ބޭނުންކުރެވޭނެ އާލާތްތަކެއް ނޫނެވެ. ރާއްޖޭގައި މިވަގުތު ކޮވިޑް-19 އަށް ޓެސްޓްކުރަނީ ހަމައެކަނި ޕީސީއާރު ޓެސްޓެކެވެ. އެކަން ކުރެވެނީ ހެލްތު ޕްރޮޓެކްޝަން އެޖެންސީން ހުއްދަ ދޭ ތަންތަނުގައެވެ. މި ވަގުތަށް ބަލާއިރު އާންމުކޮށް ޓެސްޓްކުރަނީ ދުވާލަކު 1،500 ވަރަކަށް ޓެސްޓެވެ. ނަމަވެސް ގިނަ ބަޔަކު ޓެސްޓްކުރެވި ނުވަތަ ފަސޭހަކަމާ އެކު ޓެސްޓްކުރެވޭ ނަމަ ކޮވިޑް-19އާ ދެކޮޅަށް ކުރާ މަސައްކަތް މިހާރަށް ވުރެ ރަނގަޅުވާނެ ކަމަށް ބައެއް ފަރާތްތަކުން ދެކެއެވެ. އެހެންކަމުން ވީހާ ވެސް ގިނަ ބަޔަކަށް ފަސޭހަކަމާ އެކު ޓެސްޓްކުރެވޭނެ މަގު ތަނަވަސްވެފައި އޮތުމަކީ މުހިންމު ކަމެއް ކަމަށް ބައެއް ފަރާތްތަކުން ދެކެއެވެ.

މެޑްޓެކް އިން ވަނީ 15 މިނިޓްގެ ތެރޭގައި ނަތީޖާ ނެރޭ ފަދަ ޓެސްޓް ކިޓެއް ރާއްޖެ އަށް އެތެރެކޮށްފައެވެ. އަދި މެރިކާގެ އެބޮޓް ކުންފުނީގެ މި އުފެއްދުން ބޭނުންކުރުމުގެ ހުއްދަ އަށް އެޗްޕީއޭގައި އެދިފައެވެ. ނަމަވެސް މަހެއްހާ ދުވަސް ވެގެން ދިޔައިރު ވެސް އެޗްޕީއޭ އަށް އެކަމާ ބެހޭ ގޮތުން ގޮތެއް ނިންމިފައެއް ނުވެއެވެ. އާ ކަމަކަށްވާތީ ރިސްކް ނެގުމަށް ފަހަރުގައި ފަސްޖެހެނީ ކަމަށް ވެސް ވެދާނެއެވެ. ނުވަތަ ފޮރުވިފައި އޮތް އެހެން ސަބަބުތަކެއް ވެސް ހުރުން އެކަށީގެން ވެއެވެ. ނަމަވެސް އެބޮޓްގެ މި އުފެއްދުމަށް ބައިނަލްއަގުވާމީ މާކެޓުގައި ވަނީ ބޮޑު ތަރުހީބެއް ލިބިފައެވެ. އަދި އެ އެންޓިޖެން ޓެސްޓް ކިޓް އަންނަނީ ބޭނުން ކުރަމުންނެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް ޕީސީއަރު ފަދަ މޮލިކިއުލާ ޓެސްޓް ކިޓްތަކެއް ވެސް ގެނައުމަށް މެޑްޓެކުން އަންނަނީ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. ނަމަވެސް އެޗްޕީއޭގެ ހުއްދައާ މެދު އަދިވެސް ވަނީ ގޮތެއް ނުނިމިއެވެ.

ޒަމާނީ އާލާތްތަކުގެ މައުލޫމާތު އެޗްޕީއޭއިން ވެސް ހޯދާނެކަން ޔަގީނެވެ. ނަމަވެސް ކޮވިޑް-19އާ ދެކޮޅަށް ކުރާ ހަނގުރާމައިގައި އެންމެ ފަހު ޒަމާނީ ޓެކްނޮލޮޖީގެ ބޭނުން ހިފުމަށް ފަސްޖެހޭ ސަބަބެއް ނޭނގެއެވެ. މި ހަނގުރާމައިގައި ކުރިއެރުން ލިބެން އޮތީ އެންމެން ގުޅިގެން ކުރާ މަސައްކަތުންނެވެ. އެހެންކަމުން ސަރުކާރުގެ އިތުރުން އަމިއްލަ ފަރާތްތަކާއި ކުންފުނިތަކުން ކުރާ މަސައްކަތްތަކަށް ވެސް ފުރުސަތު ދޭންޖެހެއެވެ. އެއީ އެޗްޕީއޭގެ ބެލުމުގެ ދަށުން ކަމުގައި ވިޔަސް މަސައްކަތް ހަލުވި ވާނެ ގޮތަކަށް ކަންކަން އިންތިޒާމުކުރެވެންޖެހެއެވެ. ކަމަކާ މެދު ގޮތެއް ނިންމަން މަސް ދެމަސް ނަގާ ނަމަ އެކަމެއްގެ ވަގުތު ފާއިތުވުން އޮންނާނީ ކައިރީގައެވެ. ހުއްދަ ދޭން ފަސްޖެހޭ ނަމަ އެކަށޭނަ ސަބަބެއް ދައްކަންޖެހެއެވެ.