އިގްތިސާދު ކަރުތާ ފެނަށް، ރައީސް އިސްކުރައްވަނީ ކެތްތެރިކަން!

ގައުމެއްގެ އިގްތިސާދަކަށް ދިމާވާނެ ހުރިހާ ކަމެއް މި ސަރުކާރަށް މި ވަނީ ކުރިމަތިލާންޖެހިފައެވެ. އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުމަކީ މިއީ ހަމައެކަނި ރާއްޖެ އަށް ކުރިމަތިވި އިގްތިސާދީ ހީނަރު ކަމަކަށް ނުވުމެވެ. މުޅި އިގްތިސާދު ޓުއަރިޒަމަށް ބިނާވެފައިވާ އިރު ޓުއަރިސްޓުން އައުން ހުއްޓި، ތިން މަހެއްހާ ދުވަސް ވަންދެން އެންމެ ޑޮލަރެއް ވެސް ނުލިބި ދިޔުމުން ނުކުންނާނެ ހުރިހާ މައްސަލަތަކެއް މިހާރު ދަނީ ކުރިމަތިވަމުންނެވެ. ހާއްސަކޮށް ދައުލަތް ހިންގުމަށް ބޭނުންވާ އާމްދަނީގެ ބޮޑު ބަޔަކީ ޓުއަރިޒަމުން ލިބޭ އާމްދަނީ އަށް ވުމުން ރިކަރަންޓް ޚަރަދު ހަމަޖެއްސުމަކީ ދައުލަތަށް ކުޅަދަނާ ކަމަކަށް ނުވެއެވެ. މިފަދަ ހާލަތެއްގައި އާންމު ގޮތެއްގައި ގައުމުތަކުން ފެންނަނީ ސަރުކާރުތައް ތެޅި ފޮޅޭތަނެވެ. އެތަނެއްގެ ވެރިންގެ ކިބައިން ފެންނަނީ ކެތްމަދުވެ ހާސްކަމެވެ. ނަމަވެސް ފާއިތުވި ހަތަރު ފަސް މަހެއްހާ ދުވަހަށް ބަލާއިރު ރާއްޖޭގެ ވެރިންގެ ކިބައިން ފެންނަމުންދަނީ ކެތްތެރިކަމެވެ. ހާްއްސަކޮށް ރައީސް އިބްރާހީމް މުހައްމަދު ސޯލިހް މިހާލަތާ ކުރިމަތިލެއްވުމުގައި ގެންގުޅުއްވަނީ އާންމުކޮށް ވެސް އެމަނިކުފާނުގެ ކިބައިގައި ހުންނަ މަޑުމައިތެރިކަމާއި ކެތްތެރިކަމެވެ. އަމަލުކުރެއްވުމުގައި އިސްކަން ދެއްވާތަން ފެންނަނީ ރައްޔިތުން ހާސްކަމުގެ ތެރެއަށް ނުވެއްޓޭނެ ގޮތްތަކެވެ.

މި ހާލަތުގައި ރައީސް ކޮބައިތޯ ބައެއް ފަރާތްތަކުން ސުވާލު އުފައްދައެވެ. ހާއްސަކޮށް އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުން ގެންދަނީ އެ މަނިކުފާނުގެ ނާގާބިލުކަން ދެއްކުމަށް އެތައް ބުހުތާނު ދޮގުތަކެއް ފަތުރަމުންނެވެ. އަދި ނޫސްވެރިންނާ ބައްދަލުކޮށް ގައުމުގެ ހާލަތާ ބެހޭ ގޮތުން އެމަނިކުފާނު އެއްޗެއް ވިދާޅުނުވާތީ ވެސް ބައެއް ފަރާތްތަކުން ގެންދަނީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރަމުންނެވެ. ނަމަވެސް ހަގީގަތަކީ ދެ އިރު ދެ ދަޅައަށް މީޑިއާ މެދުވެރިކޮށް ބޭކާރު ވާހަކަ ދެއްކެވުމަށް ވުރެ ރައީސް ސޯލިހްގެ ސިޔާސަތު ބައްޓަންކުރައްވާފައި ވަނީ ކެތްތެރިކަމާއި ހިކުމަތްތެރިކަމާ އެކު ކަންކަން ނިންމެވުމަށް ކަމެވެ. ގައުމުގެ ހާލަތު ބުނެ ނުދެއްވަނީކީ ނޫނެވެ. ނޫސްވެރިންނާ ބައްދަލުނުކުރެއްވި ނަމަވެސް ދެއްވަން ބޭނުންފުޅުވާ މެސެޖްތައް ގެންދަވަނީ ދެއްވަމުންނެވެ. އާންމު ގޮތެއްގައި ވެސް ނޫސްވެރިންނާ ގާތް ގުޅުމެއް ބަހައްޓަވާ ރައީސް ސޯލިހް މިއަދު ނޫސްވެރިންނާ ދުރުގައި ހުންނެވި މައިގަނޑު ސަބަބަކީ ރައްޔިތުން ހާސްކަމުގެ ތެރެއަށް ވައްޓާނުލުން ކަމަށް ވެދާނެއެވެ. ނަމަވެސް އިގްތިސާދު ހިންގެވުމުގައި އެމަނިކުފާނު ގެންގުޅުއްވަނީ ފަހަތަށް ފިޔަވަޅު އެޅުއްވުމުގެ ބަދަލުގައި ކުރިއަށް ފިޔަވަޅު އެޅުއްވުމުގެ ސިޔާސަތެކެވެ.

advertisement

ކޮވިޑްގެ ބަލިމަޑުކަމުގައި މުޅި ދުނިޔެ ވެސް ތަހައްމަލުކުރަންޖެހިފައި ވަނީ އިގްތިސާދީ ތަދުމަޑުކަމެކެވެ. ފައިސާ ފޮއްޗެއް ދިއްކޮށްލެވޭ ހާލަތުގައި ތިބި މަދު ގައުމުތަކަކުން ވެސް ވީހާ ވެސް ހަރަދުތައް ކުޑަކޮށްގެން އުޅޭ އިރު މިފަދަ ހާލަތެއްގައި އެހީއެއް ހޯދުމަކީ ވެސް ދަތި ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް ބައިނަލްއަގުވާމީ ގުޅުންތައް މި ސަރުކާރުގައި ވަރުގަދަކޮށްފައިވުމުގެ ނަތީޖާ ކިތަންމެހާ ވެސް ރަނގަޅަށް އެބަ ފެނެއެވެ. ރައީސް ސޯލިހާއި އެމަނިކުފާނުގެ ސަރުކާރުން އެންމެ ބޮޑަށް އިސްކަން ދެއްވާ އެއްކަމަކީ ދޭދޭ ގައުމުތަކާ އޮތް ގުޅުންތައް ހަރުދަނާ ކުރެއްވުމެވެ. ހާއްސަކޮށް ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ސަރުކާރުގައި ގައުމުތަކާ އޮތް ގުޅުންތައް ކެނޑި ބައިނަލްއަގުވާމީ ދުނިޔޭގައި އެކަހެރިވެފައި އޮތް އޮތުން ބަދަލުކުރެއްވުމުގައި ފާއިތުވި ދޮޅު އަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ފޮރިން މިނިސްޓަރު އަބްދުﷲ ޝާހިދު މެދުވެރިކުރައްވައި ރައީސް ސޯލިހް ކުރެއްވި މަސައްކަތްތަކުގެ ފައިދާ މި ހާލަތުގައި ދަނީ ފެންނަމުންނެވެ. އެއްބަޔަކު އެއީ ބޭކާރު ދަތުރުތަކެއް ކަމާއި ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުން ކުރާ އިސްރާފެއްގެ ގޮތުގައި ދެއްކުމަށް މަސައްކަތްކުރި ނަމަވެސް މިނިސްޓަރު ޝާހިދު ގައުމުތަކަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅުތަކާއި ރައީސް ސޯލިހް ގެންގުޅުއްވި ހަރުދަނާ ޚާރިޖީ ސިޔާސަތުގެ ސަބަބުން މިއަދު ފައިދާ އެބަ ކުރެއެވެ.

މިފަދަ ދަނޑިވަޅެއްގައި އާންމު ގޮތެއްގައި ތަރައްގީގެ މަޝްރޫއުތައް މަޑުޖައްސާލުމަކީ ކޮންމެ ސަރުކާރަކުން ވެސް ކުރާނެ ކަމެކެވެ. ހާއްސަކޮށް ކެޕިޓަލް ޚަރަދުތައް އެއްކޮށް ކަހަލަ ގޮތަކަށް ހުއްޓާލުމަށް މަޖުބޫރުވެއެވެ. އޭގެ އަސަރު މުޅި އިގްތިސާދަށް ކުރެއެވެ. ރަށްރަށުގައި ހިންގާ މަޝްރޫއުތަކާއި މާލޭ ސަރަހައްދުގައި ހިންގާ ބޮޑެތި މަޝްރޫއުތައް މަޑުޖައްސާލައިފި ނަމަ އެތައް ބައެއްގެ އާމްދަނީ ހުއްޓޭނެއެވެ. މި މަޝްރޫއުތަކަކީ ސީދާކޮށް އަދި ނުޝީދާކޮށް ވެސް އެތައް އާއިލާއެއްގެ ބަނޑުމުއްދިފުރާ ވަސީލަތްތަކެވެ. އެހެންކަމުން ރައީސް ސޯލިހްގެ ސަރުކާރުން މި ދަތި ދަނޑިވަޅުގައި ވެސް ބަލަމުން ދަނީ އެ މަޝްރޫއުތައް ނުހުއްޓި ކުރިއަށް ދާނެ ގޮތަކަށް ކަންކަން ބައްޓަންކުރުމަށެވެ. އެއީ ދަރަނިތަކެއް ނަގައިގެން ވިޔަސް މިދަނޑިވަޅުގައި އިގްތިސާދީ ދުވެލި ހަލުވިކޮށްފައި ބޭއްވުން މުހިންމު ކަމަށް ފެންނާތީއެވެ.

މީގެ އިތުރުން ދައުލަތަށް އާމްދަނީއެއް ނުލިބުނު ނަމަވެސް ސަރުކާރުން އަންނަނީ ސަރުކާރުގެ މުވައްޒަފުންނަށް ބަރާބަރަށް މުސާރަތައް ދެމުންނެވެ. ތިން މަހެއްހާ ދުވަހަށް ބައެއް ފަރާތްތަކުގެ މުސާރަތައް ކުޑަކުރި ނަމަވެސް އެކަން ވެސް ކޮށްފައި ވަނީ މަދުން އާމްދަނީ ލިބޭ ފަރާތްތަކަށް އަސަރުނުކުރާނެހެން ބޮޑު މުސާރަ ލިބޭ ސިޔާސީ މަގާމުތަކާއި މިނިވަން މުއައްސަސާތަކާއި ކުންފުނިތަކުގެ ވެރިންގެ މުސާރަތައް ކުޑަކޮށްގެންނެވެ. އަދި މިހާރު ވަނީ އެ މުސާރަތައް ވެސް ރުޖޫއަކޮށްފައެވެ. ދައުލަތުގެ މުސާރައަކީ އެތައް ހާސް އާއިލާއެއްގެ އާމްދަނީއެވެ. ޓުއަރިޒަމްގެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތްކުރާ އެތައް ހާސް ބައެއްގެ ވަޒީފާ ގެއްލިފައިވާ މި ދަނޑިވަޅުގައި ސަރުކާރު މުވައްޒަފުންގެ މުސާރަތައް ކުޑަކޮށް ނުވަތަ ބަޔަކު ވަޒީފާ އިން ވަކިކުރުމަކީ ރިހޭ ފައިމައްޗަށް ފޮއި ވެއްޓުން ކަހަލަ ކަމަކަށް ވާނެއެވެ. އެހެންކަމުން ރައީސް ސޯލިހް އެކަމުގައި ވެސް އިސްކުރެއްވީ ދަރަންޏަށް ވިޔަސް ފައިސާ ހޯއްދަވައިގެން ދިވެހި އާއިލާތަކަށް ކާންބޯން ލިބޭނެ މަގު ތަނަވަސްކޮށް ބޭއްވުމަށެވެ.

އަނެއްކޮޅުން ކޮވިޑްގެ ނުރައްކަލުން ރައްޔިތުންގެ ސިއްހަތު ސަލާމަތްކުރުމަށް ކުރާ ހޭދަތައް ވެސް ބޮޑެވެ. ކޮވިޑްގެ ހާލަތުން ރައްކާތެރިވުމަށް ސިއްހީ ދާއިރާ އަށް ކުރަންޖެހޭ ހަރަދުތައް ވެސް ފަސްޖެހިވަޑައިނުގެން ރައީސް ސޯލިހްގެ ސަރުކާރުން ގެންދަނީ ކުރަމުންނެވެ. އޭގެ ނަތީޖާ ވެސް ރަނގަޅެވެ. ގިނަ ބަޔަކަށް ބަލި ނުޖެހި ނުވަތަ ހޮސްޕިޓަލްތައް ފުރި، ފަރުވާ ނުދެވޭ ހާލަތަކަށް ދިޔަ ނުދީ ހިފެހެއްޓުމަށް ސަރުކާރުން ކުރާ މަސައްކަތް ކާމިޔާބެވެ. އެއީ ވެސް ބޮޑު ހޭދައެކެވެ.

ހަގީގަތުގައި ވެސް ކޮވިޑް-19 ވެފައި ވަނީ އެންމެ އާދައިގެ މީހާ އިން ފެށިގެން ސަރުކާރުގެ ވެސް ބޮޑު އިމްތިހާނަކަށެވެ. ރައީސް ސޯލިހްގެ ވެރިން ކެތްތެރިކަމާއި ހިކުމަތްތެރިކަން ޓެސްޓްކޮށްލާނެ އިމްތިހާނަކަށެވެ. ރައްޔިތުންގެ ވިޔަފާރިތައް ހުއްޓުމަކަށް ނައިސް ކުރިއަށް ދާނެ މަގުތައް ސަރުކާރުން ފަހިކޮށްދެމުންދާއިރު އިގްތިސާދަށް މި ވަގުތު އޮތް ހަމައެކަނި އުންމީދަކީ ފައިސާ ޕަންޕްކުރުމެވެ. އިގްތިސާދީ ހަރަކާތްތައް ނުހުއްޓި ކުރިއަށްދާނެ މަގު ތަނަވަސްކޮށްދިނެވެ. އެކަން އެބަ ކުރެވެއެވެ. ދެން އޮތީ ރައްޔިތުންގެ ހަމަޖެހުމެވެ. ރައީސްގެ ކެތްތެރިކަމުން ރައްޔިތުންނަށް ވެސް އޮތީ ހިތްހަމެޖހުމެވެ. ހާސްކަމުގެ ތެރޭގައި ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅުމަށް ވުރެ މި ދަނޑިވަޅުގައި ވިސްނުންތެރިކަން އިސްކުރުން މުހިންމެވެ.