ރިޕޯޓު: ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަން – އުމުރުން 50 އަހަރު ނުވަނީސް ދުނިޔޭގެ ކުރިބޯއްޓަށް
13 ޖެނުއަރީ 2021 - 9:45
އިންޑިޔާ ކަނޑުގައި އުތުރުން ދެކުނަށް، އަލިމުތްތަކެއް ފަދައިން އެތުރިފައިވާ 1000 އަށްވުރެ ގިނަ ރަށްތަކަކީ، މި ނަލަނަލަ ދިވެހިރާއްޖެއެވެ. މީގެ އެތަކެއް ހާސް އަހަރު ކުރީން މިޖަޒީރާ ރަށްތަކުގައި އިންސާނުން އަބާދުވެ ދިރިއުޅެމުން އަންނަކަމާއި؛ އެޒަމާންތަކުގައި ދުނިޔޭގެ އެކި ބައްރުތަކުގައި ވަރުގަދަ ވެރިކަންތައް ކުރެއްވި ފަރާތްތަކުގެ އަރިހަށް، ދިވެހިން ޒިޔާރަތްކޮށްފައިވާކަންވެސް ތާރީޚުތަކުން ފެންނާން އެބަހުއްޓެވެ.
ދިވެހިންނަކީ ކަނޑުދަތުރުކުރުމުގައި ދެވަނައެއް ނެތް ފަދަ ބަޔެކެވެ. ރާއްޖޭގެ ވަރުގަދަ ކަނޑުތައް އޮބާ ގޮސް، ދުނިޔޭގެ މާސިންގާ ކަނޑުތަކުގައިވެސް ދިވެހިން ވަނީ ކުޅަދާނަކަން ދައްކާފައެވެ. ދިވެހި މަސްވެރިންނަކީވެސް އިތުރު ތަޢާރަފަކަށް އޭރުވެސް މިހާރުވެސް ބޭނުންވާ ބައެއްނޫނެވެ. ދެމެހެއްޓެނިވި މަސްވެރިކަމެއް މުޅި ދުނިޔޭގައިވެސް އެންމެ ރަގަޅަށް ކުރެވޭ ޤައުމަކީ މި ޖަޒީރާ ކުޑަކުޑަ ދިވެހިރާއްޖެއޭ ބުނުމަކުން އެއީ އެހެން ބަޔަކަށް ބުނެވޭ ދެރަ ބަހެއްނޫނެވެ.
މިހުރިހާ ޒަމާންތަކެއްގައި ދިވެހިންގެ އިޤްތިޞާދީ މަސައްކަތްތައް ކުރެވެމުން ގެންގޮސްފައިވަނީ މިދެންނެވި ފަދައިން މަސްވެރިކަމާއި، ދަތުރުފަތުރާއި އަދި މި ނޫންވެސް، ރަށްރަށުގައި އުފައްދާ ދަނޑުވެރި ތަކެތީންނެވެ.
މީގެ ގާތްގަނޑަކަށް ބައި ގަރުނު ކުރީން ދިވެހިންނަށް ތަޢާރަފްވި ފަތުރުވެރިކަން، އެގޮތުގައި ދިވެހިންގެ ތެރެއަށް ތަޢާރަފް ނުވިނަމަ، ދިވެހިންގެ އިޤްތިޞާދު މިއަދު ބައްޓަންވެފައި އޮންނާނީ ކޮން ގޮތަކަށް ބާވައެވެ؟
މިއަދު ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދުގެ މައިބަދަކަމުގައިވާ، ފަތުރުވެރިކަމަށް އަދި ފުރިހަމަ 50 އަހަރު ނުފުރެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަމަށް 50 އަހަރު ފުރުމުގެ ކުރީން، އާދެ، ފަތުރުވެރިކަމުގެ ‘ޒުވާން އުމުރު’ ގައި މިވަނީ މެދުއުޑުގައި ފިޔަޖަހާ، މުޅި ދުނިޔެއަށް ގޮންޖަހާލެވޭވަރުގެ އިންޑަސްޓްރީއަކަށް ބަދަލުވެފައެވެ. ތަހުޒީބާއި ތަރައްޤީވެފައިވާ އެތައް ޤައުމެއް، އެތައް މިލިއަން ބަޔަކު އަދި އެތައް މިލިއަން އިންވެސްޓްމަންޓުތަކެއް ފަހަތަށް ޖައްސާ، ދުނިޔޭގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ބެންޗްމާރކަކީ ދިވެހިރާއްޖެކަމަށް މުޅި ދުނިޔެ ވަނީ އިއުތިރާފްވެފައެވެ.
ދުނިޔޭގެ އެހެން ޤައުމުތަކަށް، ޚާއްސަ ގޮތެއްގައި ސައުތު އޭޝިޔާގެ އަވަށްޓެރި ޤައުމުތަކަށް ފުރިހަމަ މިިނިވަންކަން ލިބުނުއިރު، އެ ޤައުމުތަކުގެ ޤާނޫނު އަސާސީ އާއި ޤާނޫނުތަކާއި، ކޯޓުތަކާއި، ބެންކުތަކާއި، އެއަރޕޯޓާއި، ސީޕޯޓާއި، ސިވިލްސަރވިސް އާއި މިނޫންވެސް އެތަކެއް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރއެއް އޮތީ ޤާއިމްކޮށްދީފައެވެ. ފުރިހަމަ މިނިވަންކަމާއެކު ތަރައްޤީގެ އިންޖީނު ހިންގައިގަތުމަށް އެޤައުމުތައް އޮތީ ފައްކާކުރެވިފައެވެ.
އެހެނަސް ދިވެހިރާއްޖެ އެހެންތޯއެވެ؟ ދިވެހިންގެ ޤާނޫނު އަސާސީ ދިވެހިން އަމިއްލައަށް ލިޔެ އަދި ދިވެހި އިންސްޓިޓިއުޝަންތައް އަމިއްލައަށް ޤާއިމްކޮށް، ހުރިހާ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރއެއް ޤާއިމްކުރުމުގެ މަސައްކަތް އަމިއްލައަށް ފަށާ، އަދި މިއަދާހަމައަށްވެސް ގިނަ މަސައްކަތްތައް ކުރިއަށް ގެންދަނީ ހަމަ ދިވެހިންނެވެ. އެންމެ ކުޑަމިނުން އެއަރޕޯޓާއި ސީޕޯޓާއި އަދި ޓެލެކޮމިޔުނިކޭޝަންގެ އިތުރުން ބެންކު ޤާއިމްކުރަންޖެހުނީވެސް އަމިއްލައަށެވެ.
އޭރުވެސް ދިވެހިރާއްޖެއަށް ފަތުރުވެރިކަން ތަޢާރަފްކުރުމަށް ވިސްނާ ފިކުރުކުރަމުން ދިޔަ ޒުވާނުންތަކެއް ތިއްބެވެ. ހަމަ އެދުވަސްވަރު ދުނިޔޭގެ ނުފޫޒުގަދަ ޖަމާއަތަކުން ނެރުނު ދިރާސާއެއްގައި، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އެއަރޕޯޓާއި، ބެންކާއި، ޓެލެކޮމިޔުނިކޭޝަނާއި މިފަދަ އެއްވެސް ޚިދުމަތެއް ނެތުމުގެ ސަބަބުން، ފަތުރުވެރިކަން ތަޢާރަފް ނުކުރެވޭނެ ތަނެއްކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ. މި ރިޕޯޓަކީވެސް އެއްވެސް ޙާލެއްގައި ދިވެހި ސަރުކާރާއި އަދި ފަތުރުވެރިކަމަށް ފިކުރު ހިންގަމުން ގެންދިޔަ އޭރުގެ ޒުވާނުން މާޔޫސްކޮށް، ފަހަތަށް ޖެއްސި އެއްޗެއްނޫނެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި، ސަރުކާރުންވެސް އަދި ރައްޔިތުންވެސް މަސައްކަތް ފެށީ، އެރިޕޯޓްގައި ބުނެފައިވާ ކަންކަން، ކޮންމެވެސް ގޮތަކުން ނަމަހީވެސް ފުރިހަމަކޮށް، ފަތުރުވެރިކަން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ގެނައުމަށެވެ.
މާލެއާ އެންމެ ކައިރީގައި އޮތް ހުޅުލޭ ގައި، ރައްޔިތުންގެ ބުރަ މަސައްކަތްތަކެއްކޮށް، ދަގަނޑު ފިލާ އަޅައިގެން ފްލައިޓް ޖެއްސޭނެ ގޮތް ހަދައިފިއެވެ. އަވަށްޓެރި ޤައުމުތަކަށް ވަފުދުތައް ގޮސް، އެންމެ އަސާސީ ސިފައެއްގައި ނަމަވެސް ބެންކެއް މިފަސްގަނޑުގެ ހަފޮޅުން އެތެރެކުރެވިއްޖެއެވެ. ދެންއޮތީ ޒަމާނީ ޓެލެކޮމިޔުނިކޭޝަންއެވެ. އެކަންވެސް ދިވެހިންކޮށް ނިންމީ، އޭރުގެ މަޝްހޫރު ސަރވިސް ޕްރޮވައިޑަރއެއް ރާއްޖެ އެތެރެކުރުމަށްފަހުއެވެ. މިކަންކަމަށް ދިވެހިން ތައްޔާރުވަމުން ދިޔައިރު، އެތައް ބައިވަރު އެހެން ކަންކަންވެސް ދިޔައީ ހިނގަމުންނެވެ. އޭރު ދިވެހިންގެ ކެރިފޯރުންތެރިކަން ހުރި މިންވަރުން އިނގިރޭސި މީޑިއަމްގެ ތަޢުލީމު ފެތުރުމާއި، ކޯޓުތަކާއި، ޤާނޫނުތައް މުތާލިޢާކުރުމާއި، މިހެންގޮސް ‘ދޮން’ މީހުންނަށް، ފަތުރުވެރިންނަށް ޤައުމު ހުޅުވާލުމަށް ކުރަންޖެހޭ ހުރިހާ މަސައްކަތްތަކެއް ދިޔައީ ކުރަމުންނެވެ.
ދިވެހިންގެ ހިތްވަރާ މިންނަތުން، ދާ އޮހޮރުވައިގެން ކުރެވުނު ބުރަ މަސައްކަތުގެ ފޮނި މޭވާ، 1972 ވަނަ އަހަރު ދިވެހިރާއްޖޭގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ފަތުރުވެރިކަމަށް ރެޒޯޓެއް ހުޅުވިއްޖެއެވެ. އެދުވަހަށްފަހު، މިވޭތުވެދިޔަ ކޮންމެ ދުވަހަކީ، މާތްﷲ ގެ އިރާދަފުޅުން، ދިވެހި ފަތުރުވެރިކަމުގެ ނާރެހުގައި އިތުރު ތަރިއެއް ފިޔަޖަހަންފެށި ދުވަހަކަށެވެ. ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް، އަހަރަކަށްވުރެ އަހަރެއް، ފަތުރުވެރިން ޒިޔާރަތްކުރި އަދަދު ދިޔައީ އިތުރުވަމުންނެވެ. ހުޅުވަމުން ދިޔަ ރެޒޯޓްތަކާއި، ރެޒޯޓްތަކުގެ ފެންވަރު ދިޔައީ މަތިވެ، ތަރިމައްޗަށް ތަރި ޖަހަމުންނެވެ.
އައު ސާސްކަފަށް އަލިވިލުނުއިރު، ދުނިޔޭގެ މަޝްހޫރު ހޮޓެލް ބްރޭންޑުތަކުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް މިސްރާބު ޖަހައިފިއެވެ. ދުނިޔޭގެ އެންމެ ނަންހިނގާ، އެންމެ މަޝްހޫރު ހޮޓެލް ބްރޭންޑުތަކުގެ ޕޯޓްފޯލިއޯގައި ދިވެހިރާއްޖޭގައި އެމީހުންގެ ޕްރޮޕަޓީއެއް ހުރުމަކީ ފަޚުރުވެރިކަމާއެކު ބުނެވޭ ބަހަކަށް ވެއްޖެއެވެ.
2010 ވަނަ އަހަރު އަނެއްކާވެސް ފަތުރުވެރިކަމަށް އިންްޤިލާބީ ބަދަލެއް އަތުވެއްޖެއެވެ. އެއީ މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގައި ފަތުރުވެރި ޚިދުމަތްތައް ލިބޭ ގެސްޓްހައުސް ޓޫރިސްޓްހޮޓާ ފަދަ ތަންތަން ހުޅުވާ އޮޕަރޭޓްކުރުމުގެ ހުއްދަ ދޫކޮށްލުމެވެ. މިއީ ޒަމާނުއްސުރެ މާބޮޑު އިޤްތިޞާދީ ހަރަކާތްތަކެއް ނެތް ރަށްރަށަށް، އާމްދަނީ ހޯދުމަށް ލިބުނު ރަނެއް މަލެއް ފަދަ ފުރުޞަތެކެވެ. މާލެއާ ކައިރި ރަށްރަށާއި އަތޮޅުތަކުގެ ބިންތަކުގެ އަގުތައް އުފުލި، އިސާހިތަކު މިރަށްރަށުގައި ގެސްޓްހައުސްތައް އިމާރާތްކުރެވި އޮޕަރޭޝަނަށް ގެނެވިއްޖެއެވެ. އާއްމު ބަހުރުވައިންނަމަ ‘ލޯކަލް ޓޫރިޒަމް’ ފުޅާވެ ފެތުރިގެން ހިނގައްޖެއެވެ. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ދިވެހިން ބޭނުންވެފައި ތިބި މިންވަރު ހާމަވެގެން އަންނަނީ، މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގައި ގެސްޓްހައުސްތައް ހިންގުމަށް ހުޅުވާލިތާ އެންމެ 10 އަހަރުގެ ތެރޭގައި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެނދުގެ ކެޕޭސިޓީގެ 20% ޙިއްސާކުރަނީ ލޯކަލް ޓޫރިޒަމްކަމަށް ވެއްޖެއެވެ.
2019 ވަނަ އަހަރަށް އިރުއޮއްސުނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ އާބާދީއަށްވުރެ %450 އަށްވުރެ އިތުރުން، 1.7 މިލިއަން ފަތުރުވެރިން ރާއްޖެ ގެނެސް، 2020 ގައި އެއަށްވުރެ ބޮޑު ރެކޯޑެއް ޤާއިމްކުރުމަށް އަޒުމު ކަނޑައަޅައިގެންނެވެ. އެހެނަސް 2020 ވަނަ އަހަރު މުޅި ދުނިޔެއަށް ބިންދާލި ކޮވިޑް19 ގެ ބިޔަ ބޮޑު ރާޅުގައި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަމަށްވެސް މިވަނީ ހީނަރުކަން ލިބި ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ކުރިމަތިވެފައެވެ.
ކޮވިޑް19 ގެ ބަލިމަޑުކަމުގައިވެސް ދިވެހިން ދެއްކީ އެއްބައިވަންތަކާއި ވަރުގަދަ ހިތްވަރާއި ނުގުޑާ ފަދަ އަޒުމެވެ. ސަރުކާރުގެ ހަރުދަނާ ސިޔާސަތުގެ ތެރެއިން ޤައުމުގެ ބޯޑަރު ހުޅުވާލިތާ 6 މަސްދުވަހުގެ ތެރޭގައި، ޖުމްލަ %83 އެނދު މިވަނީ އޮޕަރޭޝަނަށް ނެރެވިފައެވެ. ކޮވިޑް19 ގެ ޙާލަތުން އަރައިގަތުމަށް މުޅި ދުނިޔެ ކުރަމުން ގެންދާ ބުރަ މަސައްކަތުން، އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ މިފެންނަ ނަތީޖާތަކުގެ ސަބަބުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަން އަނެއްކާވެސް މިވަނީ މެކުހަށް ޖަހާފައެވެ.
2021 ވަނަ އަހަރު މުޅިން އައު 15 ރެޒޯޓެއް ހުޅުވި މާކެޓަށް ނިކުތުމަށް މިވަނީ ތައްޔާރުވެފައެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގައި 800 އަށްވުރެ ގިނަ ފަޅުރަށްތައް އޮތްއިރު، 200 އަށްވުރެ މަދު ރަށެއްގައި ރެޒޯޓް ތަރައްޤީކޮށްގެން، މުޅި ދުނިޔޭގެ ލީޑިންގ ޑެސްޓިނޭޝަންގެ ގޮތުގައި، 1 ވަނަ ނަންބަރުގައި ފަޚުރުވެރިކަމާއެކު މިއޮތީ ދިވެހިރާއްޖެއެވެ. މިއީ ކޮންފަދަ ބޮޑު އުފާވެރިކަމެއްތޯއެވެ؟ މުޅި ދުނިޔޭގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ، ޚާއްސަކޮށް ލަގްޒަރީ ޓޫރިޒަމްގެ ބެންޗްމާރކްއަކީ ދިވެހިރާއްޖެކަމުގައި ވެއްޖެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއަކީ މުޅި ދުނިޔެ އިންތިޒާރުކުރާ އަދި ކޮންމެ ދެމަފިރިއެއްގެ މަންޒިލަކަށްވެއްޖެއެވެ. ދުނިޔޭގެ އެކި ބައްރުތަކުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ނަން ދީފައިވާ ރެޒޯޓް، ހޮޓާ، ރެސްޓޯރަންޓް މިފަދަ އެތަކެއް ތަންތަން ވަނީ އިމާރާތް ކުރަން ފަށާފައެވެ. މިކުޑަކުޑަ ޖަޒީރާ ރާއްޖެ “ދިވެހިރާއްޖެ” މިވަނީ ދުނިޔޭގެ މަޤްބޫލް ބްރޭންޑެއްގެ ގޮތުގައި ބަލައިގަނެފައެވެ. މިހާރު ދިވެހި ފަތުރުވެރިކަމުގެ އަމާޒު ކަށަވަރު ކުރަންވީ، މުޅި ރާއްޖެއަށް ފަތުރުވެރިކަން ފުޅާކޮށްގެން، ދުނިޔޭގެ 1 ވަނަ މަންޒިލް ގެ ގޮތުގައި ދެމިތިބުމެވެ.
ދިވެހިރާއްޖެއަށް ފަތުރުވެރިކަން ތަޢާރަފްކޮށްދެއްވި ޖީލުގެ ގިނަ ބޭފުޅުން އަދިވެސް ދުނިޔޭގައި އެބަތިއްބެވިއެވެ. އަޅުގަނޑުމެން ޒުވާނުން މިއަދު އިބްރަތް ޙާޞިލުކޮށް، ފިލާވަޅު ލިބިގަންނަންވީ އެފަދަ ބޭފުޅުންގެ ކިބައިންނެވެ. ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޖަމާއަތަކުން ދިވެހިރާއްޖޭގައި ފަތުރުވެރިކަން ތަޢާރަފް ނުކުރެވޭނެކަމަށް ބުނެ ރިޕޯޓް ނެރެފައިވަނިކޮށް، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ފަތުރުވެރިކަން ތަޢާރަފްކޮށް އަދި ‘އުމުރުން’ 50 އަހަރުވެސް ނުވަނީސް ދުނިޔޭގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ކުރިބޯޓަށް ދިވެހިރާއްޖެ ނެންގެވި އެފަހުލަވާނުންނަކީ ޤައުމީ ބަތަލުންނެވެ. އެއީ ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދީ ނާރެހުގެ ޣާޒީންނެވެ.